GZ 2023 – 03

GENTSE ZOMER 2023 – ARTIKELOVERZICHT

GENTSE ZOMER 2023 – 11 april 2023 – Dit is de derde editie – getiteld ‘GZ 2023 – 03’. Hij bevat: Paaszondag, “pomp van Napoleon”, kaproen,  cinema  ‘Casino’, ‘Compagnie Chantal’, Dirk Frimout, “Luizengevecht”, “Penisplant”… méér

STAD – Het was mooi: op Paaszondag liepen de terrassen vol… Jef Geldof maakte de foto’s. Hier: Groentenmarkt →
Paaszondag: Grootkanonplein – pic Jef Geldof ↓

Paaszondag: Korenmarkt – pic Jef Geldof →
Paaszondag: Pensmarkt – pic Jef Geldof ↓
Paaszondag: Sint-Veerleplein – pic Jef Geldof →
Paaszondag: Vrijdagmarkt – pic Jef Geldof
Zandberg – Mieke Thienpont van de ‘Gentse Gidsen’ postte een foto op facebook van de – eindelijk – opnieuw geïnstalleerde waterfontein ofte “Pomp van Napoleon“. Na drie jaar afwezigheid staat ze terug op haar plek en zou nu water moeten kunnen oppompen.
VOLK – Over de ‘Witte Kaproenen’ zal menigeen wel al eens gehoord hebben. Ze waren een stadsmilitie met als belangrijkste aanvoerder Jan Yoens of Jan Hyoens.
We spraken erover in onze blog in ‘De verdwenen burcht van Wondelgem‘ en ‘Bourgondische hertogen en Gentse stadsmilities: kat en muis‘. En wat is nu een ‘kaproen’: een kapachtig hoofddeksel dat veel in de middeleeuwen gedragen werd. Hier vonden we een voorbeeld van een blauwe kaproen 

Jozef Vervaenestraat 93-95-97 – In facebookgroep ‘Ledeberg zoals het was‘ postte An De Zutter een foto, met rechts de ingang van de voormalige ‘Cinema Casino‘. Ze schrijft: “De cinema werd reeds vermeld in 1917 met als toenmalig adres:
Gontrodestraat 31. →
Reeds in 1912 vroeg R. Scheuning-Hofman een exploitatievergunning aan voor deze zaal. De bioscoop moest tijdelijk sluiten tijdens WO II en heropende in 1943. Vóór de aanvang van de film rinkelde er een bel die ophield als de film begon. De bioscoop werd nog vermeld in 1961.
Werd later een bandencentrale, uitgebaat door de familie Vandeleur. Nu verbouwd tot woning.”
P.S.: de genoemde huisnummers kloppen niet met de foto. Is er een hernummering gebeurd? Lees ook op deze blog: De Gentse senioren en hun cinema’s van toen
 –  pic google street view

Sint-Pietersnieuwstraat – Daar waar voorheen een afdeling van de Arteveldeschool gevestigd was (het vroegere HIBO) werd afgelopen week door archeologen opgravingen gedaan m.b.t. middeleeuwse bewoning van dit stukje Blandinus. UGent, eigenaar, zal op die plek een nieuw studenteninformatiecentrum maken. Daartoe wordt ook haar belendende pand links verbouwd. (Ooit Vlerickschool).
Lees ook op deze blog: Jos Willems, pionieren met een hogeschoolopleiding

Sint-Baafsplein –  Op Paaszondag werd er nog gedanst op het plein… – pic Francine Vernack
Cataloniëstraat – In de facebookgroep ‘Gent in oude foto’s en afbeeldingen‘ postte Luc Bohez een oude foto waarop, naast een stukje Sint-Niklaaskerk, het Belfort en de Sint-Baafskathedraal te zien is.
Op wat nu het Sint-Baafsplein is, zie je nog bebouwing. Daar was toen ook het Regnessestraatje dat volgens stadsarchivaris zaliger Victor Fris afgebroken werd in 1897-1898. Rond diezelfde eeuwwisseling, allicht enkele jaren later, werden ook de huisjes die
aangebouwd waren tegen de kerk aan de kant van de Cataloniëstraat afgebroken.
Noteer dat er achter de kerk, op het Emile Braunplein, tot 1960 nog woningen stonden in de verdwenen Korte Ridderstraat, al was er in 1906 al een eerste blok afgebroken.
De tegen de kerk aangebouwde huizen in KLein Turkije werd pas in 1994 gesloopt.

Sint-Pietersaalstraat – Je zou denken dat die straat hoort bij de wijk Sint-Pieters-Aalst, toch? Officieel is dat zo, hoewel de inwoners en de ex-inwoners die achter het station tot aan de ‘Sint-Pietersbuitenkerk’, vasthouden aan een parochiale benaming ‘Sint-Pietersbuiten’. We hebben weer wat bijgeleerd, dankzij lezeres Patricia Bacon.
Sint-Pieters-Aalst is in die visie dan in hoofdzaak het “Miljoenenkwartier”. Lees over het “Miljoenenkwartier” op deze blog. Lees over spraakverwarring in Gentse plaatsbenamingen →
Uiteraard verwijst ‘Sint-Pieters‘ telkens naar de bezittingen van de abdij, alwaar Sint-Pietersdorp in de middeleeuwen de woonkern was.
Sint-Veerleplein op vorige zaterdag – pic Nano Qnoys

Emile Braunplein – De ‘Kiddybus‘ passeerde! – pic Francine Vernack
Corneel Heymanslaan – Ze zijn begonnen om het UZGent te herbouwen! Twee jaar geleden meldden we het al in een editie van juni 2021 van deze rubriek: het ‘UZGent’ heeft grootste bouwplannen! Op de centrale parkeertoren (blauw) wil men een nieuwe gebouw zetten, maar ook wil men alle gebouwen onderling verbinden en in de omtrek voorzien in een logistiek lus.
STAD – ‘Gentsekoop bestaat 1.000 jaar‘ zo prijkt op de website van ‘Gentse koop’, een vereniging die de locale handelaars een hart onder de riem wil steken. Het initiatief ontstond in 2020 als reactie op de online-verkoop. Aan de hand van meerdere verhalen brengt de vereniging deelnemende Gentse winkels in het voetlicht. De verhalen worden gepresenteerd als “weetjes” gecombineerd met reclame voor winkels. Onder de “weetjes” vinden we verhalen die ons bekend zijn, bv.:
‘Katrienspekken‘, ‘De roste wasser‘, ‘Guust de wortelschreper‘, ‘Elga’, de frietenbakster van “de Zuid”. ↓
Van andere verhalen stonden we verwonderd te kijken. Neem bv. ‘Compagnie Chantal‘ aan de Waalse Krook (waar nu de nieuwe stadsbibliotheek staat) waar vanaf 1919 muziekplaten in bakeliet werden gemaakt. Maar eigenlijk méér dan dat. Er werd audio opgenomen in de ‘Minard’ 
platen geperst, grammofoonapparaten gemaakt in hout…
Wat we wel wisten, is dat bakeliet een soort voorloper was van vinyl (dat in 1948 ontstond). Bakeliet werd uitgevonden door de Gentenaar Leo Baekeland. Hij maakte er fortuin mee in de V.S. In Gent werd bakeliet gemaakt door ‘Vynckier’ aan de Nieuwe Vaart.
Oude-Abdijstraat, Drongen – Oude abdij van Drongen, oude begraafplaats. – tekening door Daniel Foucart, 2017. Lees ook op deze blog: Daniel Foucart tekent erfgoed
Fratersplein – Op dit plein ontdekte Bea De Vos een prachtig glasraam.

VOLK – Een wandelingetje maken en een oude bekende tegekomen in de stad. Wie overkomt dit niet eens? We leerden de eerste Belgische ruimtevaarder, Dirk Frimout, al kennen alvorens hij de ruimte in ging: zesendertig jaar geleden, in 1987 tijdens ‘Flanders Technology’. (Lees op deze blog: Je bent jong en je wilt wat)
Eénendertig jaar geleden, op 2 april 1992 daalde hij weer op aarde neer, nadat hij op 24 maart vertrokken was. Inmiddels woont hij al een kleine twee decennia in Gent.
We stelden hem “de-vraag-van-één-miljoen“: “Hebt u UFO’s gezien vanuit het Spacelab?” Het antwoord was negatief.
Kazemattenstraat – Volgens ‘Inventaris Onroerend Erfgoed‘: “Achterin gelegen industrieel gebouw, eertijds magazijn (1878, 1901), stoom-déchetsfabriek (1881, 1910), stoomkuiperij (1895) en stoomvlasfabriek (1912). Heden ingericht als moskee.” →
Inplanting van de moskee – voorkant Kazemattenstraat, achterkant Buitenhof

Batterijstraat, Brugsepoort – Het “Luizengevecht” lag voorbij de Batterijstraat, naar de Groendreef toe. Daar is nu een parkje. →
Het beluik dat in tweede instantie als “Luizengevecht” werd aangeduid (Veergrep, Kortrijksepoortstraat), heeft dit m.i. “te danken” aan schilder Albert Baertsoen (1866-1922).
Hij maakte een ets van de cité die op de Leie uitkwam. Zijn gezichtspunt was  vanop de andere oever: de Bijlokekaai. Hij sprak over het Luizengevecht., terwijl het originele allicht aan de Batterijstraat (Brugsepoort) ligt.
Ets van Baertsoen – pic via Catatwiki
Kanttekening: Het dagblad ‘Het Volk’ meldde op 3 februari 1988 de renovatie van het steil, naar de Leie, aflopend straatje, had het hierbij over het “Luizengevecht“, waar het driehoekige plein achteraan de Veergrep (Kortrijksepoort) werd aangeduid.
Ons was bekend dat “Het Luizengevecht” de naam was van een verdwenen beluik ter hoogte van de Batterijstraat aan de Brugsepoort. Dat dit evenzeer de bijnaam was van een beluik onderdaan de Veergrep wisten wij niet.
De huisjes ontstonden tegen het midden van de 19de eeuw.
Er waren in de nabijheid van het “Luizengevecht”  nog andere beluiken natuurlijk…. Vanaf 1840… De “Koer Portugal” (rechtover de ingang van de Phoenix) en de “Koer Stevens” (Kettingstraat) . Een tiental jaren later volgde het beluik op de Leiekaai, typisch om zijn trapjes en zijn boogvormige ingang, verder de “Koer Vercruyssen” in de Phoenixstraat,… Hier kan je meer lezen 
pic uitklikbaar
Karel Lodewijk Ledeganckstraat – In de UGent-plantenserres naast het ‘GUM‘ ofte Wetenschapsmuseum staat een ‘Amorphophallus Konjac‘ in bloei. Door sommigen wordt hij “Penisplant” genoemd. →

  • 'Gentse Zomer 2016'

Terug naar hoofdpagina

Naar Facebook