persblog.be – Verhalen uit en over Gent – naar hoofdpagina
Wat had Napoleon met Gent te maken?
STAD – 03 mei 2021 – Vandaag zijn in Gent minstens nog twee monumenten overgebleven die verwijzen naar Napoleon Bonaparte. Eén is de fontein – of de “pomp” – in het midden van het plein aan de Zandberg waar bovenaan de hoge zuil een beeld van de keizerlijke adelaar staat.
Een tweede is het praalgraf op Campo Santo dat er door napoleonisten is geplaatst. Ook daar staat een adelaar op een hoge zuil.
FONTEIN(EN)
De fontein aan de Zandberg, uit 1810, refereert naar de belofte van Napoleon Bonaparte, tijdens zijn tweede bezoek aan de inwoners van Gent, dat iedereen over gratis drinkwater mocht beschikken. Gezien de Zandberg het hoogste gedeelte van het Gentse portus is, werd die plek gekozen.
In recente tijden heeft de “pomp” 70 jaar niet gewerkt. Thans wordt daaraan geremedieerd.
Napoleon mag er dan wel iets mee te maken hebben gehad, toch was er al in de 15de eeuw een waterput op die plek. Eind de 17de eeuw werd de put een pomp.
Ook de fontein op de Groentenmarkt is er geplaatst tijdens de Franse Tijd, maar stond niet in het kader van een bezoek van de keizer aan de stad.
Ze kwam er in 1812 en staat er eveneens nog steeds. Een arduinen pomp, in het midden van het plein, heeft de vorm van een obelisk. Aan beide zijden stroomde water uit bronzen maskers.
PRAALGRAF
Het praalgraf op de begraafplaats van Sint-Amandsberg – bekend als ‘Campo Santo‘ – bestaat eveneens uit een zuil met bovenaan een beeld van een adelaar.
Er prijken namen op van Gentse soldaten die intraden in het leger van Napoleon. Hier ligt echter geen enkel stoffelijk overschot. Ook niet die van de soldaten. Zoals bekend wordt het stoffelijk overschot van Napoleon bewaard in de ‘Hôtel des invalides’ in Parijs.
Het praalgraf is een initiatief van de Gentse loge van de napoleonisten.
Praal in de stad ten behoeve van Napoleon Bonaparte die de tand des tijds niet heeft doorstaan zijn: een triomfboog op de Korenmarkt en een aangepaste stadshuistrap.
TRIOMFBOOG
Weinig bekend is dat voor Napoleon’s bezoek aan de stad in 1803, aan de Korenmarkt een triomfboog werd geïnstalleerd. Die stond ter hoogte van het Pakhuis – nu De Post.
STADHUISTRAP
Evenmin erg bekend is dat, in functie van het tweede bezoek van Napoleon aan Gent in 1810, de toegangstrap tot het stadhuis werd afgebroken en vervangen door een andere entrée. Later werd die ingreep weer teniet gedaan.
De Napoleontische “escalier d’honneur”, zoals hij toen genoemd werd, verving de trap zoals wij hem nu kennen.
Napoleon was eerder in 1803 naar Gent gekomen als ‘Eerste consul’. Hij werd toen vergezeld door zijn eerste vrouw Joséphine de Beauharnais. In 1810, bij het tweede bezoek, was hij samen met zijn toenmalige vrouw Marie Louise van Habsburg.
In 1869 werd de oorspronkelijke dubbele trap van het stadhuis terug opgebouwd en voorzien van de gebeeldhouwde leuningen.
In combinatie met het bezoek aan een tentoonstelling van industrietakken in het stadhuis, bezocht Napoleon Bonaparte de katoenfabriek van Lieven Bauwens in het verlaten Kartuizerklooster aan het Fratersplein.
Ons verhaal over Napoleon (bij uitbreiding de Franse Tijd) en Gent bestaat uit:
1 Tijdelijke en permanente praalmonumenten
2 Lieven Bauwens, compaan van Napoleon
3 Inbeslagname goederen van geestelijken en begijnen
4 Napoleon en de gedeeltelijke afbraak van de Sint-Pietersabdij
5 Spookhuis naast ‘Hôtel de la Préfecture’ aan de Nederschelde
6 Louis XVIII vlucht voor Napoleon – naar Gent
7 Napoleon en de Kozakken in Gentbrugge
8 Napoleonistenloge en ‘Salon Napoleon’ aan de Coupure
9 Varia
Lees ook op deze blog:
