persblog.be – Verhalen uit en over Gent – naar hoofdpagina
STRATEN/ STAD – 10 augustus 2019 – De toeristen komen vanzelfsprekend naar het Sint-Veerleplein voor het Gravensteen en de Oude Vismijn. Maar er zijn ook kleinere schatten die minder bekend zijn…
Naast de Oude Vismijn en uiteraard het Gravensteen vestigen we graag de aandacht op twee weetjes over het plein, waar niet zo veel mensen van op de hoogte zijn: het Wenemaershospitaal en het barokpoortje van de Kulders. Alsook op de zuil die centraal op het plein staat.
In een gedicht van Karel Lodewijk Ledeganck komt de historische figuur Willem Wenemaer voor. Hij was van 1321 tot 1325 burgemeester van Gent, kapitein van de Gentenaars in hun strijd tegen de Bruggelingen… en in 1323 stichter van het Wenemaershospitaal of het Sint-Laurentius gasthuis aan het Sint-Veerleplein, dat verdween met de overdekking van de Oude Vismijn. Van het hospitaal is nog een gevel en de poort bewaard gebleven. Deze ridder kreeg een straat naar hem genoemd: tussen Ter Platen en de straten die verwijzen naar de Gentse Zoo.
Aan het door het Gravensteen en de Oude Vismijn gedomineerde Sint-Veerleplein, vind je aan de kant van het Patershol een barokpoortje dat vermoedelijk afkomstig is van het voormalige toegang tot het gesticht voor weesjongens (zogenaamd Kulders) aan het Bisdomplein, en daar circa 1913 geplaatst werd als achterpoortje van een huis aan de voet van de Kraanlei. Het poortje dateert van de tweede helft van de 17de eeuw.
De stenen zuil met een beeld van een leeuw die een Vlaamse banier hoog houdt op de top van de zuil in het midden van het plein, kwam er in 1926 als eerbetoon voor de organisatoren van de Wereldtentoonstelling in Gent in 1913. De leeuw en zijn banier verwijzen naar het Graafschap Vlaanderen. Tijdens de WT werd het mini-stadje ‘Oud Vlaenderen’ opgetrokken, waar typische gevels uit alle delen van het graafschap te zien vielen.
Het ontwerp van de zuil is gebaseerd op de vier geselpalen die ooit de huidige Groentenmarkt – toen de Vismarkt – afbakenden. Die geselpalen waren bedoeld voor valsemunters. In het midden van het plein – locatie van de zuil – werden valsemunters levend gekookt.
De zuil wordt de ‘Sire Gheleyn van Maldeghem‘ genoemd, naar de persoon die de privileges van de stad had geschonden, en als boetedoening – de oorspronkelijk houten palen – moest vervangen door stenen exemplaren. Een merci aan Jos Billen, expert 1913, om persblog.be daar op attent te maken.
UPDATE 17.04.2023
Bekijk meer video’s van straatimpressies:
“Den Boelevaar”: Citadellaan – Sint-Lievenslaan
Zaterdagavond – Video tussen Korenmarkt en Sint-Baafs by night
AANVULLING – “In 1212 werd ten zuiden van het huidig plein de Sint-Veerlekerk opgericht, waaraan het plein zijn naam ontleent. Ze werd op 30 juni 1216 gewijd en bediend door kanunniken. Deze kerk was de hofkerk van de graven van Vlaanderen. Muurresten en graven werden ontdekt bij verbouwingswerken in 2007 aan de Oude vismijn. Tussen 1190 en 1225 kreeg Sint-Veerle parochierechten waardoor hier ook mensen mochten worden begraven. Toch vonden hier alleen maar graven en andere hoge ambtenaren van het Gravensteen hun laatste rustplaats. De kerk werd in 1581 afgebroken.”
Bron: wikipedia
Over Pharaïldis van Gent
Sint-Veerlekerk – Pharaïldiskerk (blauw omcirkeld)
VD William, beheerder facebookgroep ‘Dat és mijn Gent‘ maakte ons ook opmerkzaam op een resterend stukje van de koorgevel dat je kan zien vanop de tragel bij de Grasbrug.
Lees ook op deze blog:
“Blijf kwik, eet vis…” van de Oude Vismijn
Van Gravensteen naar Prinsenhof
Van Nu en Toen – Deel II 50-tal EXTRA stadszichten in een video
Kleine halve eeuw geleden was Gent onleefbaar
Lees ook op deze blog: