STRATEN – De kleine schatten van het Veerleplein

STRATEN/ STAD – 10 augustus 2019 – De toeristen komen vanzelfsprekend naar het Sint-Veerleplein voor het Gravensteen en de Oude Vismijn. Maar er zijn ook kleinere schatten die minder bekend zijn…

In een gedicht van Karel Lodewijk Ledeganck komt de historische figuur Willem Wenemaer voor. Hij was van 1321 tot 1325 burgemeester van Gent, kapitein van de Gentenaars in hun strijd tegen de Bruggelingen… en in 1323 stichter van het Wenemaershospitaal of het Sint-Laurentius gasthuis aan het Sint-Veerleplein, dat verdween met de overdekking van de Oude Vismijn. Van het hospitaal is nog een gevel en de poort bewaard gebleven. Deze ridder kreeg een straat naar hem genoemd: tussen Ter Platen en de straten die verwijzen naar de Gentse Zoo.

Aan het door het Gravensteen en de Oude Vismijn gedomineerde Sint-Veerleplein, vind je aan de kant van het Patershol een barokpoortje dat  vermoedelijk afkomstig is van het voormalige toegang tot het gesticht voor weesjongens (zogenaamd Kulders) aan het Bisdomplein, en daar circa 1913 geplaatst werd als achterpoortje van een huis aan de voet van de Kraanlei. Het poortje dateert van de tweede helft van de 17de eeuw.

De stenen zuil met een beeld van een leeuw die een Vlaamse banier hoog houdt op de top van de zuil in het midden van het plein, kwam er in 1926 als eerbetoon voor de organisatoren van de Wereldtentoonstelling in Gent in 1913. De leeuw en zijn banier verwijzen naar het Graafschap Vlaanderen. Tijdens de WT werd het mini-stadje ‘Oud Vlaenderen’ opgetrokken, waar typische gevels uit alle delen van het graafschap te zien vielen.
Het ontwerp van de zuil is gebaseerd op de vier geselpalen die ooit de huidige Groentenmarkt – toen de Vismarkt – afbakenden. Die geselpalen waren bedoeld voor valsemunters. In het midden van het plein – locatie van de zuil – werden valsemunters levend gekookt.
De zuil wordt de ‘Sire Gheleyn van Maldeghem‘ genoemd, naar de persoon die de privileges van de stad had geschonden, en als boetedoening – de oorspronkelijk houten palen – moest vervangen door stenen exemplaren. Een merci aan Jos Billen, expert 1913, om persblog.be daar op attent te maken.