CURSIEF/ STAD – Jo Veldeman over de jaren ’70 in Gent


header copie - aangepast persblog.be - kopie (2)persblog.be – Verhalen uit en over Gent – naar hoofdpagina

‘CURSIEF’/ STAD 24 augustus 2022 – Inleiding van de Blogman: Gentenaars zijn verdeeld tussen: diegenen die de stad in de jaren ’60, ’70, ’80 onleefbaar vonden wegens te vuil en te ongezond, en diegenen die de sfeer van toen benadrukken: de gezellige, spontane, chaotische, creatieve sfeer. Beiden hebben een deel van de waardheid in pacht. 

Voor verdere lectuur – Het eerste kamp vindt zich in: Kleine halve eeuw geleden was Gent onleefbaar Het tweede kamp schaart zich bv. achter: Vroeger op de Koornmarkt was het allemaal… of nog: Er waren toen nog zekerheden in het leven of nog: Gentrificatie 

Laten we Jo Veldeman hierover aan het woord op geheel cursieve wijze:

Grasbrug 1980
Cité 1977

Gent in de jaren 70 . Ik was een frisse boerenpummel uit Wachtebeke en kwam –  na wat interims als onderwijzer in de parochiescholen tussen de Moervaart en de Kanaalzone, na mijn legerdienst als marconist in een NAVO-kazerne in Duitsland en een bezoek aan gastvrij Marokko – naar Gent om Afrikaanse Talen en Geschiedenis te studeren aan de RUG [thans UGent].

Eerst verbleef ik in de toen nog zeer betaalbare studentenkoten van de Kazernestraat en de Iepenstraat. Daarna in “communes” in de Eendrachtstraat en elders, tot ik een van de eerste gerenoveerde huizen in  het Patershol kon huren: Hertogstraat 13, waar ik een etalage startte die nu nog steeds bestaat. [zie onderaan]

Hertogstraat
Veldstraat 1977

Het Patershol en Gent zijn wel grondig veranderd. Nu is Gent een frisse festivalstad vol toeristen, groene zones, internationale restaurantjes, toffe buurthuizen en drukke winkelstraten, boerenmarkten en gezellige terrasjes. Toen was Gent nog een grauwe stad met bouwvallige buurten en kanalen vol dood stinkend water. Patershol was een krottenbuurt.

Kuiperskaai 1985 – pic Het Nieuwsblad
Frituur Elga – pic video Jambers

Maar het swingde wel. Vooral op de Kuiperskaai. De Overpoort was nog geen uitgaansbuurt. Bij Sint-Jacobs was een rommelmarkt met wat suffe cafés. De Kuiperskaai, daar was het te doen voor de fuivende student. Bars, bier en nachtelijke spaghetti. We liepen wel niet in ons bloot gat maar het scheelde niet veel, want de seksuele revolutie was net begonnen, aids was nog niet in de mode en we waren jong en deden ons best.

Sint-Pietersnieuwstraat – verdwenen café ’t Keetje – rechts van huidige Or Coffee – pic Dirk Pille
Sint-Pietersnieuwstraat – café t Keetje – pic Dirk Pille

De alternatievelingen bleven wel niet op de Kuiperskaai plakken, maar gingen het elders zoeken: de ‘Bombazijn‘ en het ‘Krawietelken’ op de Blandijnberg, het ‘Keetje’ in de Sint-Pietersnieuwstraat, het bokserscafe naast ‘Hotel Den IJzer’ op de hoek van het Glazen Straatje, Frituur Elga, Studio Skoop, de ‘Kabouter’ in het  Patershol, den ‘Oberammergau’ in ’t Gewad, de ‘Sherry Lane’ bij de Vrijdagmarkt, de ‘Kingstreet’ in de Kammerstraat, en ‘Trefpunt‘ bij Sint-Jacobs etc… Dat waren de hotspots waar we het – far from the madding crowd – gingen zoeken… én vonden, als ’t meeviel.

Uitdrijving uit “Het Pand” (Caermersklooster) in 1969 – pic Amsab-iSg
Woodrow Wilsonplein – Zuid – 1980s – pic blijvenplakkeningent.be

Walter De Buck speelde gitaar en onzen vlieger en zijne stirt gingd omuuge, ’t wois tsiene wird. Er borrelde vanalles aan en om de toog: de vrouwenemancipatie, de abortusbetogingen, de homobeweging, de betere film, de metro in de stinkkanalen, de bevrijding van de arbeiders, de redding van de derde wereld, het natuurbehoud, de ondergang van het kapitalisme, de renovatie van het  Patershol, volle rijst met zeewier en tofuballetjes, de hergeboorte van de Gentse Feesten onder het waakzaam oog van de politie, en vooral met wie we het nu eens gingen doen… We waren jong en we wilden wat . En het waren wilde tijden zonder condooms of gsm maar met telefooncellen, weinig groen en veel goedkope nogal gore studentenkoten, en af en toe een opstoot van schaamluis.

Jaren ’70 in Gent
Jaren 70 in Gent

Het bruisende kwam vanuit het verval. Gent was niet zo lang geleden een toonbeeld van industriële vervuiling: Sint-Baafs, het oud Justitiepaleis, den Opera en den Plateau zagen er roetzwart uit. Het water was pikzwart en dood. Dat was vroeger.

En  hoe het allemaal veranderde

Nu is het overal Spic&Span en de festivals en boerenmarkten bruisen als nooit tevoren. Een mirakel? Neen gewoon: een verstandiger aanpak door het stadsbestuur en de andere betrokkenen. Restauratie, natuurherstel, vergroening, betonbeheer: met wat goede wil en wat hard werk kan het allemaal snel veel beter. Gent bewijst het. Niet alleen Gent: het kanaal van Gent naar Terneuzen was al even vervuild. Nu zitten er weer vissen in en klagen de vissers dat de teruggekeerde aalscholvers hun vijvers leegroven. En in heel België kan je zien dat de schade van de 19de- eeuwse vrij snel met succes kan weggewerkt worden, en dat is zeer goed voor de werkgelegenheid, het toerisme, de middenstand en iedereen.

Dus! Als het bij ons kan, kan het overal. Bedreigde planeet, verdwijnende wouden en diersoorten, depressieve mensen die geen kinderen meer op de wereld durven zetten? Heel erg allemaal. Maar … don’t let it bring you down, it’s only castles burning (N. Young)…als we Gent en omstreken zo snel kunnen oppoetsen en verbeteren dan kunnen we dat ook met ‘Moeder Aarde’, de regenwouden, de bedreigde diersoorten en al de rest. Aan de slag, neem een voorbeeld aan de Gentse aanpak, we kuisen heel de wereld op. Goed voor de natuur, de werkgelegenheid en de “buitenaardse” toeristen. En er is weer hoop voor onze kinderen. Die dan weer kinderen durven maken. Ge weet hoe da da gaat.

© Jo Veldeman 

Jo Veldeman is afkomstig uit Wachtebeke en werd geboren te Gent in 1948. Hij werkte als onderwijzer, leraar geschiedenis, tekenaar-schilder en schilder in België, Kameroen, Comoren, Zimbabwe en Rwanda. Hij schetste en schilderde ook in Marokko, Zanzibar, Mauritius, Malawi en Botswana.
Hij is opgenomen in de permanente collectie van de ‘National Gallery of Zimbabwe’.

Jo Veldeman

Zoals hierboven gemeld, is het thema controversieel. Er zijn pro’s en con’s aan de vernieuwing. Voor verdere lectuur:  Kleine halve eeuw geleden was Gent onleefbaarVroeger op de Koornmarkt was het allemaal…Er waren toen nog zekerheden in het leven –  Gentrificatie 

Lees ook op deze blog:

Studenten: ken je geschiedenis! 2019 = 40, 50, 70 j geleden dat…

Jo Veldeman ‘cursief’: Bombazijn aan de Blandijn. Anarchie!

VOLK – Jo Veldeman’s 200 reisschetsboeken

Ik teken en schilder nog altijd en stel eindelijk nog eens tentoon

STAD – Hoe Gent eruit zag midden de jaren ’70

Voor de die-hards onder jullie

Hertogstraat 13, Patershol – Jo Veldeman brengt een precisering bij wat op deze blog eerder werd gepubliceerd over de woning aan de Hertogstraat 13, waar hij zelf nog verbleven heeft. U weze gewaarschuwd: het is een precisering voor ingewijden… 
Pandenistisch Aksiecomitee‘ zoals vermeld MOET WORDEN: ‘Aksiecomitee Patershol‘…
Jo Veldeman: “Voor 1973 was daar inderdaad thuisbasis het ‘Aksiecomitee Patershol’ gevestigd , een intiatief van o.m. Guido Deseyn, stadsarcheoloog. Het logo en de naam stond in grote rode letters op het raam van de etalage, een overblijfsel van een winkel in brandhout en aardappelen die daar ooit moet geweest zijn.
Het was een van de eerste huizen van het vevallen volkse Patershol dat gerenoveerd werd. Restaurant ‘De Wijzen en de Zot’ was er nog maar net op de hoek met de Plotersgracht. Ook Café De Kabouter, naast 13, was een recente nieuwigheid. Ik huurde Hertogstraat 13 in 1973 van Guido Deseyn.
Het ‘Aksiecomitee Patershol’ was niet meer aktief, ik verwijderde het logo en startte de zwarte etalage die sinds 1977 werd verdergezet door de nieuwe bewoner Philippe Flachet , kunstenaar. Het ‘Pandenistisch Front‘ is daar echter nooit gevestigd geweest, dat startte in het Caermerklooster ofte ’t pand rond o.m. ene Luc die ook min of meer betrokken is/was bij de latere ‘Vier Tafelen’ en het nog latere ‘Pandemistisch Front‘.”

 

Terug naar hoofdpagina

Naar Facebook

Lees ook op deze blog:

CURSIEF – ARTIKELOVERZICHT 2016-2017-2018-2019-2020-2021-2022
STAD – ARTIKELOVERZICHT 2022-2023-2024