VOLK – Jo Veldeman’s 200 reisschetsboeken


header copie - aangepast persblog.be - kopie (2)persblog.be – Verhalen uit en over Gent – naar hoofdpagina

VOLK/ STAD – 11 februari 2022 Jo Veldeman is tekenaar en schilder. Zijn huidige thuisbasis: het Groot Begijnhof in Sint-Amandsberg. Zijn horizon reikt echter tot diep in Afrika. We klopten bij hem aan voor zijn… 200 reisschetsboeken.

Jo’s leven valt niet in één zin samen te vatten. Ook niet in vele volzinnen… Zelfs niet in zijn 200 reisschetsboeken. Hij werd geboren in Gent maar groeide op in Wachtebeke.
Aan de Ugent behaalde hij een Master ‘Afrikaanse Taalkunde en Geschiedenis’, werkte als leraar, maar is met zijn 74 jaar nu toch al een hele poos met pensioen.

Jo tekende ook zijn eigen woonkamer in het Groot Begijnhof

Als vrijwilliger bij het katholiek onderwijs werkte hij voor het eerst in Afrika, in Kameroen, in 1978. Vervolgens werd hij plattelandsontwikkelaar bij de organisatie ‘Frères des hommes‘. Nog later werd hij VVOB-deskundige en VVOB-expert…
Hij werkte als leraar geschiedenis, tekenaar-schilder en plattelandsontwikkelaar in België, Kameroen, de Commoren, Zimbabwe en Rwanda.

Het Groot Begijnhof in Sint-Amandsberg – Werk van Jo Veldeman
Jo Veldeman in zijn woonkamer in het Groot Begijnhof

Hij schilderde en schetste ook in Nederland, Frankrijk, Niger, Malawi, Zanzibar, Mauritius, Réunion, Botswana en in Marokko, waar hij in 1969 als 21-jarige voor het eerst Afrikaanse bodem betrad.

Hij verbleef dus vaak in Afrika en telkens hij opnieuw in Gent was, leefde hij weer op een ander adres. Hij zegt op 32 adressen te hebben gewoond, verspreid over vijf landen.

Begin tot midden de jaren ’70 woonde hij in het Patershol. Eén adres aldaar was de Hertogstraat 13, waar hij de etalage startte die nog steeds een rustpunt is in de gerenoveerde buurt. Van 1997 tot 2005 verbleef hij in de Heiveldstraat. Daarna even in Kluizen en een aantal jaren in Sleidinge. Nu woont hij al sinds 2013 in het Groot Begijnhof.

Zicht vanuit zijn woning in het Groot Begijnhof

Nog even meegeven dat Jo altijd al een activist ‘pro Afrika’ geweest is. Zelfs al in 1983! Toen toenmalig minister Marcel Colla een campagne lanceerde in verband met migratie en racisme, onder de titel ‘Culturen als buren’, was Jo verantwoordelijk voor de vormgeving. De campagne kwam bij de mensen als een rondreizende tentoonstelling in Genk, Antwerpen, Brussel, etc.

GENT

De reisschetsboeken…

Jo heeft intussen 200 reis-schetsboeken in A3-formaat vol getekend. De taferelen zijn in stift gezet. Hij bewaart ze in één van zijn kamers van zijn woning in het begijnhof.

We selecteerden er een aantal die met Gent te maken hebben. Hieronder: drie over de Dampoort, telkens vanuit een ander gezichtspunt.

De “Dampoort“, getekend vanaf de voet van de Dendermondsesteenweg, aan het Antwerpenplein. Jo schrijft onder zijn tekening: “Ciné Paris is weg. Ik teken hem er toch maar bij omdat tante Leona daar ooit cassière was. Tegenover ‘Ciné Paris’ is ‘Sexy World’ met live koppelschow en videocabines. De rest van de Dendermondsesteenweg is steeds meer ingenomen door Turkse pitta bars, warme bakkers, internetcafés, Oosterse bazaars met goedkope latex en tapis-plein en glitterschouwstukken in alle vormen. Er zijn ook steeds meer Bulgaarse en Oost-Europese winkels. Lubliyana [Slovenië] en Constantinopel [Istanboel, Turkije] op 1 stap van de Dampoort.”
De “Dampoort“, getekend vanuit exact dezelfde locatie, maar met zicht op de andere zijde van het Antwerpenplein, m.n. het spoorwegviaduct en de bushaltes. Jo schrijft onder zijn tekening wat hij aanschouwt: Dampoortviaduct, centrale busstation, Antwerpsesteenweg, apotheek Vooruit, Land van Waaslaan, Carrefour – en wat net buiten beeld valt: de Dendermondsesteenweg. Hij vervolgt: “Er waren hier 2 stations: station Eeklo en station Antwerpen met classicistische boogramen. Nu is er een onsamenhangende mengeling van oud en nieuw. De façade van apotheek Vooruit is een van de Art Déco pareltjes van Gent.”
‘De denderende Dampoort’ is de titel die Jo aan deze tekening geeft. Hij tekende de rotonde van de “Dampoort”. Hij maakte er een kritisch onderschrift bij: “Het meest hectische verkeersknooppunt van de stad. Een drielobbige rotonde met zwaaikom, bruggen, 4-voudig viaduct met spoorweg en miljoenen wegwijzers in alle richtingen. Toen Dr Jahn uit Hamburg hier aankwam stopte hij en riep “Chaos! Chaos!. La Belgique chaotique“. Toch woon ik hier amper 300m vandaan aan een stille wei met koetjes.”

Ook het Groot Begijnhof komt her en der aan bod in zijn werk. Vaak weet Jo er een interessant verhaaltje bij te vertellen, zoals bv. over de Dominicanen in  het begijnhof.

Het Groot Begijnhof – De Dominicanen. Jo schrijft onder de tekening: “De achterdeur van de Paters Dominicanen die een ommuurde woning buiten de begijnhofmuur hebben en sinds het begin geestelijke leider en parochiepriester zijn. Met een achterpoortje voor nachtelijke noodgevallen. in de muur is een steen gemetseld met inscriptie: ‘minst moeyens best, 1755‘. Een naam? Of de boodschap: ‘Hoe minder u zich moeit hoe beter’?”Dit deel van het begijnhof ligt bij de ingang die het dichtste bij Gent ligt.   

AFRIKA

We toonden hierboven slechts een klein staaltje van zijn werk dat met Gent te maken heeft. Echter, onder zijn tekeningen in zijn reisschetsboeken, en onder zijn schilderijen op doek, zijn er veel die in Afrika gemaakt zijn.

Zeker vermeldenswaardig is dat Jo sinds 1998, als eerste Belg, opgenomen is in de permanente collectie van de National Art Gallery van Bulawayo, Zimbabwe.

Eerder hield Jo tentoonstellingen, zowel in Harare in Zimbabwe, als in ons land, in Gent (Gele Zaal, Salon van Gent, Ugent), Wachtebeke en Evergem, e.a.
‘The Zimbabwe Review’ publiceerde een aantal van zijn werken. Maar ook in ons land werd zijn werk getoond in kranten als De Standaard en Het Laatste Nieuws.

Terugkerende thema’s in zijn werk zijn Afrika, rotsschilderingen, bloemen, fruit, industrie. Hij typeert zijn stijl als: overwegend spontaan en realistisch maar variërend van klassiek tot pop, volgens de omstandigheden en het onderwerp.

‘Baboons’ door Jo Veldeman

Te noteren met stip: vanaf 5 maart aanstaande houdt vzw ‘Afrika in Vlaanderen‘ een info-tentoonstelling in het Ryhovesteen in de Onderstraat. Jo Veldeman toont er zijn werk uit Afrika. De tentoonstelling loopt tot 13 maart. Ga naar hun facebookpagina.

Terug naar hoofdpagina

 

Naar Facebook

Lees ook op deze blog:

STAD – ARTIKELOVERZICHT 2022-2023-2024
VOLK – ARTIKELOVERZICHT 2022-2023-2024