persblog.be – Verhalen uit en over Gent – naar hoofdpagina
What’s in a name?
“Hoekjes en kantjes van de stad”
Een artikelenserie met foto’s van Eric Jansen
Als je maar vaak genoeg en lang genoeg doorheen de stad stapt, weg van de betreden paden, kom je ze tegen: de onverwachte “wow-straatjes” in de hoekjes en de kantjes van de stad. Eric Jansen, geboren in Ledeberg, deed het… vooral in 2016-2017. Veel van zijn “ontdekkingen” legde hij vast op foto. Héél veel zelfs.
We maakten een selectie en brengen die in een aantal afleveringen op deze blog.
Na DEEL I over de “WATERWIJK” en DEEL II over de BRUGSEPOORT brengen we hier DEEL III: de “LINKEROEVER”
STRATEN – 06 januari 2025 – “Linkeroever” in Gent is een begrip dat opgang maakte door een commercieel-artistiek initiatief dat zich jaarlijks herhaalt. De Gentse Linkeroever ligt links van de Leie en strekt zich in de breedte uit tot aan de Coupure Rechts. De wijk heeft straatnamen als: Poel, Ramen, Pussemier, Posteerne, Twaalfkameren… What’s in a name?
Eric Jansen, geboren Ledebergnaar, wandelde in 2016-2017 doorheen de wijk. De vele foto’s, als vrucht van zijn inspanning, deelden we op in een aantal straatomgevingen.
Dit is de selectie van “Linkeroever”. We beginnen noordelijk, bij de Poel.
Wie vandaaruit naar de Hoogstraat loopt, voorbij de ‘Hotsy Totsy‘, vindt op de linkerkant een steeg. Dit is een aloude steeg bij een oude verdwenen vestingsmuur van de stad: de Turrepoortsteeg. De naam verwijst naar een stadspoort die er uiteraard niet meer is. De poort behoorde tot de oudste stadsommuring.
De Hoogstraat omvat nog verborgen beluiken en bebouwde terreinen.
Zo zit het klooster van de Dominicanen – ooit eerste bewoners van ‘Het Pand’ in Onderbergen – verborgen achter een huizenrij. Hier vind je het verhaal van het klooster. Eric bekeek en fotografeerde de beluiken:
Amateurfotograaf Eric Jansen bezocht in de buurt van de Poel ook Ramen en de Luxemburgstraat. Die liggen in de richting van de Burgstraat. De straatnaam ‘Ramen‘ zou genoemd zijn naar de ramen [raamwerk] waar de drapiers, bewoners van de buurt, het laken aan opspanden.
De straatnaam ‘Poel‘ duidt op het moerassig karakter van dit gedeelte van de stad. Slechts in 1165 werd dit deel opgenomen bij de toenmalige stadskern.
Bij het hoekgebouw van de ‘Hotsy Totsy’ kan je de Oude Houtlei in stappen. Voorheen heette dit gewoon ‘Houtlei’ en was aan de ene kant een stadsverdedigingsgracht. De straat telde heel wat religieuze gebouwen.
Eén ervan, de kerk van het Franciscanenklooster, is omgevormd tot een sociaal restaurant ‘Parnassus’.
Een ander klooster, incluis kerk, is heringericht als restaurant-hotel: ‘Poortakker‘ ofte ‘Monasterium PoortAckere’. In oorsprong was het het derde begijnhof van Gent, opgericht omstreeks 1278, en bestaande naast de begijnhoven ‘Sint-Elisabeth’ en ‘Ter Hoye‘. Het werd in 1863 aangekocht door graaf Joseph de Hemptinne die in 1864 de zusters van de ‘Eeuwigdurende Aanbidding van het Heilig Sacrament des Altaars’ de gebouwen liet betrekken. Er werd een nieuwe kapel met kloostercomplex gebouwd in neo-gothiek.
Nog even aandacht voor de Jonkvrouw Mattestraat. “Matte vrouwen” is een volksnaam voor de ‘Grijze Zusters’, wier klooster en kapel met de achtergevel uitzag op dit straatje.
Het straatje ‘Zwartezusterstraat‘ laat zich raden. Het ‘Klooster der Zwarte Zusters’ was sinds circa 1360 gevestigd op de hoek van Onderbergen, tussen de Zwartezustersstraat (vroegere Wagenaerstraat) en de Pussemierstraat.
Daar vlakbij ligt ook het Ingelandgat. Hoe die naam onstond en wat het belang van de straat was, beschreven we in het blogartikel ‘Nog “tastbaar” in Ingelandgat: Jozef Guislain en Jean-Baptiste Van Goethem‘
Ook straatjes als de Pussemierstraat en de Posteernestraat liggen in de directe omgeving. De eerste benaming – Pussemier – verwijst naar het beroep van bankier en/of wisselagent. Bij het volk werd de naam synoniem voor ‘woekeraar’. In dit straatje was in de 15de eeuw het huis ‘De Clocke’ zich daar bevond, waar dergelijke activiteiten ontplooid werden.
De Posteernestraat herinnert aan het ‘Posteernehof‘ ofte ‘Hof ter Posterne’, een belangrijke verblijfplaats van Vlaamse graven, en aan de oude Posteernepoort, behorende tot de eerste Gentse stadsommuring.
Later werd het een religieuze plek en werd een kerk gebouwd, die er nog steeds staat: de ‘Jezuïetenkerk’.
Amateurfotograaf Eric Jansen wandelde de Oude Houtlei uit tot aan de Papegaaistraat, en vervolgde vandaaruit zijn weg westwaarts – richting Coupure Rechts – naar Twaalfkameren. Daar staat een beluik waar persblog.be uitvoerig aandacht aan besteed heeft: ‘Cité Melchior ofte Twaalfkamerenbeluik‘. Het straatje bij het beluik is genoemd naar de “kameren” of zeer eenvoudige woningen die zich daar sedert 14de eeuw bevonden.
Wordt vervolgd
Bekijk ook DEEL V: SINT-LIEVENSPOORTBUURT en DEEL IV: MUIDE-MEULESTEDE en DEEL II: De BRUGSEPOORT en DEEL I: De “WATERWIJK”
Op de uitvergrote foto bovenaan deze pagina zie je de Luxemburgstraat. De foto is gemaakt door Eric Jansen
Lees méér op deze blog over de “Linkeroever”:
STRATEN – Nog “tastbaar” in Ingelandgat: Jozef Guislain en Jean-Baptiste Van Goethem
Elk jaar start persblog.be met een artikelenreeks of -serie. Bekijk die van de vorige jaren:
2024 – Vrijdagmarkt, huizen en geschiedenis: 6 delen
2023 ‘Het Verhaal van Vlaanderen’ met focus op Gent: 10 delen
STAD – Tom Waes vermeldde grafheuvels in Sint-Bernadettewijk
2022 – Familie van Rysselberghe: 9 delen
2021 – Gent, met haar veranderende skyline: 3 delen
STAD – Gent, met haar veranderende skyline – Deel I: noordelijk
Lees ook op deze blog:
