persblog.be – Verhalen uit en over Gent – naar hoofdpagina
EVENT/ STAD – 24 augustus 2021 – Dagblad ‘Vooruit’ was niet zomaar een krant. Het was een strijdros, waarmee Edward Anseele, en met hem vele anderen, ten strijde getrokken zijn tegen het toenmalige kapitalisme dat de man-met-de-pet het daglicht niet gunde. ‘Vooruit’ was strijdbaar, sloeg vaak spijkers met koppen als het over de rechten van de arbeider ging. Zelfs zo hard dat de oprichter naar de gevangenis werd gestuurd.
De quasi honderd jaar geschiedenis van de krant leverde heel veel gedenkwaardige gebeurtenissen op.
Amsab-ISG illustreert de sociale geschiedenis in haar tentoonstelling door de desbetreffende krantenkoppen uit te stallen in haar lokalen in de Bagattenstraat… Wij beperken ons hier tot de geschiedenis van de krant.
De opkomst
Op 1884 maakt Edward Anseele, ook ‘vader Anseele’ genoemd, in zijn eentje het eerste nummer van de krant. Anseele was letterzetter van beroep.
De jaren die volgden werden gekenmerkt door sociale woelingen. Anseele moet in 1886 zes maanden naar de gevangenis, onder meer omdat hij arbeiders aanzet tot opstandigheid.
In Antwerpen valt in 1978 het doek over het voortbestaan van de zusterkrant ‘Volksgazet’. In november van datzelfde jaar gaat ook het licht uit voor de krant ‘Vooruit’. De toenmalige socialistische partijvoorzitter, Karel Van Miert, bevorderde de oprichting van een nieuwe krant: ‘De Morgen’. Op 1 december van datzelfde jaar verscheen ze voor het eerst. Paul Goossens werd hoofdredacteur. De Gentse editie bleef de titel ‘Vooruit’ dragen. Met als kleine ondertitel: ‘De Gentse Morgen’.
De teloorgang
In 1984 vierde opvolger de krant ‘De Morgen’ nog de honderdste verjaardag van dagblad ‘Vooruit’. Maar in 1986 kwam de krant in zwaar weer. ‘Het Licht’, hun drukker, die eerder ook uitgever was geweest, ging failliet. Er werd onder sympathisanten een reddingsactie op touw gezet.
In diezelfde periode overkwam het de redactie dat een computerpanne het elektronisch zetten van de krant belette. Daarop besloot de redactie om de krant met de hand te schrijven!
In 1991 werd de krant echter overgenomen door de Antwerpse groep rond de krant ‘Het Laatste Nieuws’.
Het dagblad ‘Vooruit’ verscheen officieel net geen honderd jaar, maar door haar opvolger ‘De Morgen’, zolang die in socialistische handen bleef, werd de socialistische krant eigenlijk méér dan honderd. Met de overname door Christian van Van Thillo (toen uitgeverij Hoste, later De Persgroep, nu DPG Media) veranderde ook de natuur van de krant. Hij maakte er een krant van voor jonge intellectuele stadsbewoners.
Bureau van Louis Paul Boon
De quasi honderd jaar geschiedenis van de krant leverde heel veel gedenkwaardige gebeurtenissen op. Amsab-ISG illustreert die in haar tentoonstelling door de desbetreffende krantenkoppen uit te stallen.
Maar soms is er ook een gebruiksvoorwerp bij. Bv. het bureau van één der hoofdredacteuren.
Drie koppen
En die hoofdredacteur waarover sprake hierboven was Louis Paul Boon. Hij werkte van 1954 tot 1978 voor de krant ‘Vooruit’.
Even gedenkwaardig was Frits Van den Berghe, die er werkte van 1929 tot 1939.
En er was ook Richard Minne, die meer dan dertig jaar voor de krant werkte: van 1931 tot 1965. Merkwaardig: Minne werd op een bepaald ogenblik uit de socialistische partij gezet, maar keerde terug als redacteur en schrijver van de legendarische ‘Brieven van Pierken’ in de krant.
Het begon in de Sint-Pietersnieuwstraat
Zowel de redactie als de drukkerij van het dagblad ‘Vooruit’ bevonden zich in het iconische gebouw aan de Sint-Pietersnieuwstraat, waar later nog Backstage, B&B Backstay, en thans Upkot, hun intrek namen.
Met de transformatie tot de krant ‘De Morgen’ onder Paul Goossens, verhuisde de redactie naar de Gentse Moutstraat.
Na de overname door Van Thillo werd Yves Desmet hoofdredacteur en zetelde de redactie in de Brogniezstraat in Anderlecht.
Zoals het vroeger betaamde, had elke krant haar staminee waar de journalisten samenkwamen vooraleer ze de krant in elkaar moesten boksen, én als de arbeid er op zat. De staminee heette bij dagblad ‘Het Volk’ ’t Scheepken, en lag, net zoals de krant, in de Forelstraat. Voor dagblad ‘Vooruit’ was dat café ’t Keetje.
Het legendarische cafeetje stond waar nu een gat is geslagen, rechts van de koffiebar ‘Ana Attento’.
Anekdote ‘Tegen de 10.000’
Tijdens het studentenprotest in 1978-79, met als slogan ‘Tegen de 10.000‘ zagen we met eigen ogen dat: wijlen reporter en onderzoeksjournalist van dagblad ‘Vooruit’ Walter De Bock, in zijn Volvo doorheen het politiecordon aan de Sint-Pietersnieuwstraat reed, in de richting van zijn redactie tegenover het Rectoraat. Toen De Bock daar uit de auto stapte, werd hij door de flikken hardhandig aangepakt.
Meer weetjes
- Door het faillissement in 1934 van de ‘Bank van de Arbeid’ aan de Volderstraat verloor dagblad ‘Vooruit’ haar belangrijkste sponsor. De bank was evenzeer door vadertje Anseele opgericht.
- Jan Hoet maakte, samen met Ronny Heirman, ooit een stripverhaal voor ‘Vooruit’ en Kamagurka maakte in Vooruit zijn debuut als striptekenaar.
- Wanneer in 1968 een tentoonstelling van Walter De Buck wordt gecensureerd, steunen Louis Paul Boon, Jan Van Riet en Hugo Claus het protest. Fotograaf Ronny Heirman maakte voor Dagblad ‘Vooruit’ een groepsfoto van De Buck en het trio dat zich mede verzet tegen de censuur . Die foto werd in café ‘Trefpunt‘ opgehangen.
Amsab-ISG is het Instituut voor Sociale Geschiedenis. Ze is gevestigd in de Bagattenstraat. Aldaar loopt de tentoonstelling waarover hierboven sprake is (nog tot 22 oktober 2021).
Lees ook op deze blog:
Anseele beschreef de hel waaruit de arbeiders waren ontsnapt
Studentenprotesten 40, 50 en 70 jaar terug
Het liederlijke leven van een Gentse gazettenman
Gentenaars in het blad dat geen blad voor de mond nam
Gentenaar Pierre De Geyter kleurt je dag (rood)
Dé Vooruit, wat is dat nu feitelijk?
Lees ook op deze blog: