persblog.be – Verhalen uit en over Gent – naar hoofdpagina
.GENTSE WINTER 2018-2019 – 13 februari 2019 – Deze editie bevat: Oilsjt ajoin ofte wijlen professor te Gent. Een dulle in Gent-in-de-olie, ‘k é gien tijd had en uuk gien Tytgat. Lowie-die-zwiet frit oesters. De Zwarte Doos. Hier waak ik. Drie wijzen in legoblokjes. Huis ’t Kapelleke in Overpoort. Ondernemen. Hogere sferen en toch ‘snobs’. ‘Af-DOKken’. Strijkangst of kakkerlak in je raam? Chef in the house: Würst mit ApfelmuB.
Oilsjt ajoin, wijlen professor te Gent VOLK – Professor Paul Ghysbrecht is goed 20 geleden overleden. Op de website van advocatenbureau Elfri De Neve lezen we dat hij op het einde van zijn leven zélf in een psychiatrische kliniek werd opgenomen. De volksmond krijgt hier gelijk als ze zegt dat een psychiater zelf een hoek af heeft. In de jaren ’70 gingen wilde geruchten over hem onder de studenten. Deze psycholoog en gerechtsdokter plag mondelinge examens af te leggen, terwijl hij op een hoge kast was gezeten. Aldus één van de vele geruchten. De genoemde site is niet mals voor de professor: “Hij had een enorme hoogdunk en volgens sommigen een brede verzameling van psychische stoornissen, waarvan narcisme wellicht een van de lichtste was (…) ” In 2005 postte pseudoniemdrager Uncle’s op politics.be: “Op een keer kwam er een studente binnen voor haar mondeling examen na een bar slechte schriftelijke proef. Ze kende geen Nederlands (…), ze sprak plat Aalsters. Nu was Ghysbrecht zelf van Aalst. Het hele examen heeft zich dus in loepzuiver ‘oilsjters’ afgespeeld. Ghysbrecht was geweldig in zijn sas, hij heeft dat kind nog een zeven (op 20) gegeven. Bij het buitengaan draaide ze zich nog eens om, met de deurknop in de hand. ‘Professor’, zei ze, “zodje ma gien poentje mier geven?” Dat is de enige keer dat ik Ghysbrecht sprakeloos heb geweten. Tegenwoordig mogen studenten hun professoren evalueren (een verderfelijke gedachte). Een figuur als Ghysbrecht zou binnen de week aan de deur staan.” Theatervrouw Pascale Platel zei over de professor in het online studentenblad Schamper: “Paul Ghysbrecht. dat was eigenlijk een theaterman, een levende legende. Ik ging naar zijn colleges als waren het voorstellingen.” In Ugentmemorie wordt hij omschreven als volgt: “…als geneesheer die een tijdlang decaan van de rechtsfaculteit was, een grote lesopdracht in vele faculteiten had en geniet een grote bekendheid als forensisch psychiatrisch deskundige. Hij is bovendien een begeesterend spreker en zeer actief in maatschappelijke en politieke debatten.” Nota bene: Dit is een terloopse omschrijving in het profiel van een andere professor. Het is niet evident om Ghysbrecht’s profiel te vinden op de site. Alleszins niet via de zoekmachine van de site. Veelbetekenend?
Een ‘dulle‘ in Gent-in-de-olie
Vlasmarkt – De voormalige Anglicaanse kerk Saint-John’s met haar barokgevel is sinds jaar en dag een antiekgalerij. Wie de klok zowat een millennium terug wil draaien, komt op deze plek uit bij de kapel Sint-Jan-in-d’Olie. De naburige Sint-Jansdreef maakt met de Steendam overigens verbinding middels het steegje Oliestraat. Het herinnert ons aan die tijd. “Waarschijnlijk al in 1191 richtte de Gentse Schepenbank het Sint-Jans-ten-Dullen hospitaal op.” Zo lees je in een scriptie gemaakt aan Ugent. Met een ‘dulle‘ werd een krankzinnige bedoeld die de orde verstoorde. Het hospitaal was ook gekend als Sint-Jan-in-de-Olie. Waarschijnlijk is dit hospitaal het eerste psychiatrisch centrum van West Europa. Ze was verbonden met de Sint-Baafsabdij. Lees op deze blog: Het verhaal van de Sint-Baafsabdij Die ‘olie‘ in de benaming is intrigerend. In de scriptie lazen we dat er in het ‘Dullenhuis’ veel bier gedronken werd. “Bier was eerder hetgeen men elke dag dronk. Niet alleen dronk men in de middeleeuwen voornamelijk alcoholische dranken omdat het water sterk vervuild was (…).” Misschien waren de bewoners door het overmatig bier drinken elke dag ‘in de olie‘? Maar dan had je waarschijnlijk heel de stad Gent-in-de-olie kunnen noemen. LOL De ernstige verklaring is dat hier apostel Johannes bedoeld wordt die, volgens een legende, in Rome in een bad met hete olie werd gegooid bij wijze van marteling. Pas in de 19e eeuw werd de kerk Anglicaans. Het zou ons geen haar verwonderen dat dit te maken heeft met de instroom van Engelse vaklui ten tijde van de industriële – meer in het bijzonder ’textiel’ – revolutie in Gent aan het begin van de 19e eeuw. ‘k é gien tijd had, uuk gien Tytgat VOLK – Wie tijd had om te schilderen is Brusselaar Edgard Tytgat. Hij zou bij het beoefenen van zijn kunst onder invloed gestaan hebben van Gentenaar Gustave De Smet. Beide waren kunstschilders gedurende de eerste helft van de 20e eeuw. Gustave volgde zijn broer Léon naar Sint-Martens-Latem. De ‘Latemse School‘ werd later een begrip. Edgard Tytgat schilderde een tafereel dat zich bij zijn buitenhuis aan de Leie afspeelde tijdens een van de vele zondagen dat hij kunstenaars bij hem uitnodigde. Marc Chagall en zijn vrouw zitten achteraan in een bootje, dat wordt bijgestuurd door Léon De Smet. Vooraan zitten Frits Van den Berghe en Oscar Jespers, links op de oever staat Gustave De Smet. Hippolyte Daeye – in wit kostuum – helpt Honorine De Schrijver (Lees op deze blog: Het levenssprookje van Honorine en Paul-Gustave) aan land. De gastheer wacht zijn genodigden op. Het werk hangt in het Museum Dhondt-Dhaenens in Sint-Martens-Latem. Wie ook een Tytgat heeft is het MSK: het schilderij getiteld ‘Naakte meisjes’. Niet op de Leie, wel op zee. Zeg nooit “‘k é gien Tytgat”. Er hangen er in de musea! Lowie-die-zwiet, Louis XVIII Veldstraat – Ruim zeven jaar geleden publiceerden pseudoniemdrager ‘Tiens Tiens’ en Wouter Brauns in DeWereldMorgen een mooi verhaal over het verblijf van de groteske Franse koning Louis XVIII in het Hotel van graaf Jean-Baptiste d’Hane Steenhuyse ten tijde dat Napoleon Bonaparte het gezag over Frankrijk heroverd had na zijn opsluiting in Elba. De auteurs verwijzen daarbij naar andere auteurs. De koning was naar Gent gevlucht naar de Gentse graaf. Enkele opmerkelijke citaten: “…kreeg de graaf al snel spijt van zijn gastvrijheid.” “Niet alleen werd hij verbannen naar de bovenverdieping van zijn eigen hotel, de Fransen gedroegen zich ook geweldig arrogant en de rekening liep snel op, zonder dat iemand ze betaalde.” “Louis verbleef op de benedenverdieping van het hotel d’Hane-Steenhuyse, omdat hij simpelweg de trappen niet op raakte. De zestigjarige koning was grotesk dik en leed aan hevige jichtaanvallen…” “…Door de open ramen van het paleis kon de Gentse bevolking toekijken hoe de koning at…” “Louis maakte met name indruk door in één zitting honderd oesters binnen te spelen. ” “Louis’ corpulentie, gecombineerd met zijn fysieke ongemakken en zijn vreetaanvallen leverde hem in ieder geval een Gents koosnaampje op: Louis-dix-huit werd Louis-die-zweet.” Spreek uit “Lowie-die-zwiet”. De Franse koning verbleef in Gent van 30 maart tot 22 juni 1815 in dit stadspaleis aan de Veldstraat. Er verbleven nog meer vorsten… Lees ook op deze blog: Kozakken bezorgen Gentenaars bange maanden, 18e eeuwse stadspaleizen en Schoon volk in de Veldstraat De Zwarte Doos Dulle-Grietlaan, Gentbrugge – persblog.be kreeg een persoonlijke tour doorheen De Zwarte Doos, ofte Gent On Files Gof, ofte het archief dat de Stad en het OCMW samen beheren. Sinds 2005 werd in dit gebouw op het terrein van de vroegere Puntfabriek (Tréfileries Arbed) maar liefst 35 km archief bijeengebracht en verwerkt. Aan het woord was Tom Haeck, directeur. Teksten, affiches, foto’s… worden door 70 medewerkers onder handen genomen en terdege gecatalogeerd en gestockeerd. Ook een digitaliseringsactie is lopende. Dit project opent in de toekomst toepassingsmogelijkheden op het internet. Er is nog veel werk aan de winkel. Onder die medewerkers zijn er zowat 30 vrijwilligers zoals Ingrid Mahy, die o.a. meehelpen om de instroom van documenten te verwerken en zo veel meer. Waarom het daar De Zwarte Doos heet, is duidelijk als je aan de achterkant – met je rug naar het Sidonie Verhelstpad – gaat kijken. Hier waak ik Dulle-Grietlaan, Gentbrugge – Tot onze verrassing kwamen we tijdens een tour in De Zwarte Doos, verschanst in één van de rekken, een bekende kop tegen. Koppensnellers waren er niet aan het werk geweest. Wel wordt de mal van het bronzen beeld van Frank Beke daar bewaard. Het brons staat in het stadhuis. De mal kijkt je indringend aan, in de stijl van: ‘Hier waak ik‘. Noteer goed: De Zwarte Doos is niet de Afrikaanse echtgenote van Jeroom, ook al noemde hij haar soms zo op tv-zender 4 in het programma ‘De Slimste Mens’. 😉 . De drie wijzen in legoblokjes Zebrastraat – Eerder kwamen we elders onverwacht de kop van Frank Beke tegen , meer in het bijzonder in een nis aan de Zebrastraat bij het sociale woningcomplex de Cirk. Samen met de kop van Daniël Termont en die van Gilbert Temmerman vormt hij er een triumviraat in legoblokjes. Elk hebben ze een impuls gegeven aan de stadsvernieuwing. Lees op deze blog: Leven, werken, ontspannen – Zebrastraat.be (ook over de Cirk) Huis ’t Kapelleke Overpoortstraat – “De negentiende-eeuwse student had in de Overpoortstraat niets te zoeken: het was een grauwe, bescheiden invalsweg naar het Sint-Pietersdorp, die net zoals de rest van Gent in spoedtempo werd ingenomen door fabriekjes en beluiken. Uit deze armtierige tijd dateert nog de kleine muurkapel van nr. 33, opgericht tijdens de cholera-epidemie van juni 1832. Wie goed kijkt, ziet boven en achter de flitsende caféruiten nog de eenvoudige gevels, binnenkoeren en achterhuizen die herinneren aan de oude arbeiderswijk.” Uit DeWereldMorgen, getekend: Tiens Tiens, Fien Danniau en Ruben Mantels. Lees ook op deze blog: Het Sint-Pietersplein: Van Graaf tot Prince De woning met de muurkapel staat bekend als Huis ’t Kapelleke. Sindsien hebben de studenten hier talloze kapellekes gedaan…
Ondernemen
Korenmarkt – Met een rondreizende installatie wou het Agentschap Innoveren en Ondernemen (VLAIO) het imago van ondernemers een boost geven. We zouden persblog.be niet heten, mochten we al niet meteen een wat bizar opschrift op zo’n doos boven een paaltje gezien hebben: “onbezoldigd ondernemen”… WTF Of de campagne middels dozen op paaltjes het imago van de ondernemer in Vlaanderen daadwerkelijk gaat verbeteren, daar hebben we zo wat onze twijfels bij. Overigens, waar het écht toe doet, is een vak ‘wegwijs in het ondernemen’ in het secondair onderwijs. Wel leuk, waren de getuigenissen van de ondernemers op de dozen. Lees erover in hln.be
Hogere sferen en toch ‘snobs’
VOLK – De afgelopen tijd is de uitgetreden burgemeester Daniël Termont al een paar keer gelauwerd. In een video die Marianne De Vos postte op een aantal facebookgroepen leren we, naast een kort overzicht van zijn loopbaan, welke speciale buitenlandse gasten hij tijdens zijn functie in Gent heeft ontvangen. Alvast toch twee uit de (film-)kunstwereld: acteur en filmmaker Sir Richard Attenborough en filmactrice Kathleen Turner. Een Engelse ‘sir‘ ontvangen, is geen sinecure. Zeker niet als je jezelf dan moet voorstellen met ‘sine nobele‘ – zonder adellijke titel, wat de afgekort wordt als ‘snob’. Mochten we Daniël zijn, dan hadden we gekozen voor het Engels equivalent ‘Esquire‘, wat hetzelfde betekent, maar properder overkomt. Omdat de Halfvastenfoor ofte Sinksenfoor niet meer zo erg ver af is (van zaterdag 23 maart tot en met zondag 14 april): Daniël deelde een zitje met de huidige burgemeester in een attractie die de lucht ingaat. Of was Daniël de huidige burgemeester aan het leren hoe hij aan het stuur van een stad moet zitten, in tempore non suspecto? Een les van de ene ‘snob’ aan de andere, en toch op hoog niveau, én letterlijk in hogere sferen. Zelf hadden we ooit een betere oplossing gevonden voor onze titulatuur bij het ontvangen van Engelse (pseudo-)adel. Toen mijn lady’s, Sonia en Sarah, zich (voor de grap) aan mij voorstelden als barones en gravin, ketste ik de bal terug met de woorden: “noem mij maar The Duke of Ghent” Naar analogie met die van Kent. Lees het op deze blog: Gent spant de kruune
‘Af-DOKken’
Koopvaardijlaan – DOK gaat stilaan moeten ‘af-DOKken’. Het ’tijdelijke’ verhaal van DOK komt stilaan tot een einde, na jaren werking op een plek die uiteindelijk zijn eindbestemming moet bereiken – naast de deur wordt al flink gebouwd. 2019 wordt het laatste jaar van de werking en daarom stelt DOK haar programmatie open voor iedereen met ideeën. Lees op deze blog: Impressies van DOK op zondag Strijkangst? Kakkerlak in je raam? Waterstraat, Sint-Amandsberg – Katarina Valcke postte in facebookgroep ‘Je bent van Sint-Amandsberg/ Gentbrugge als‘ een humoristisch onderschrift bij een foto, die, wil je hem begrijpen, toch twee keer moet bekijken. Haalde ze de mosterd bij: Strijken met dienstencheques? Chef in the house; Würst mit ApfelmuB Sint-Pietersnieuwstraat – Chef-kok Yotam Ottolenghi – De Brits-Israëlitische Jeroen Meus – vertelde in de Vooruit dat hij voor zijn kinderen van 7 en 3 gewoon spaghetti bolognese maakt. Lees het in hln.be Laat dit bij Jeroen gewoon Würst mit ApfelmuB sein... 😉 F.D.
Lees ook op deze blog:
