persblog.be – Verhalen uit en over Gent – naar hoofdpagina
STRATEN – 22 augustus 2016 – Pootje baden in het bassin van De Cirk. In de strandstoel luieren van de pop-up Zebrabeach.
Een toekomst voor het ver- leden
Voormalig burgemeester Frank Beke over het concept ‘Zebrastraat.be’ in 2006: “De Stichting Liedts-Meesen gaat er terecht van uit dat onze samenleving teveel gefragmenteerd is. Tussen mensen en menselijke bedrijvigheid bestaan teveel muurtjes. Huisvesting, cultuur en economie worden nog te vaak afgezonderd alsof ze niets met elkaar te maken zouden hebben. Het tegendeel is uiteraard waar.
En het project De Cirk [het historische binnenplein aan de Zebrastraat] bewijst dit ten volle. De combinatie van wonen, werken en bezig zijn met cultuur is verrijkend voor de bewoners en de bezoekers. Toen het plein in 1908 ontworpen werd door stadsarchitect Charles Van Rysselberghe was het trouwens ook een uniek sociaal experiment. Het kwam tegemoet aan het probleem van de huisvesting, veroorzaakt door de toenmalige urbanisatiegolf. Het was destijds een opdracht van de stedelijke sociale huisvestingsmaatschappij onder burgemeesterschap van Emile Braun, die een van de eerste paarse coalities in onze stad leidde. Maar het was vooral de socialistische voorman Edward Anseele die druk uitoefende voor de realisatie van het project.
Naar mensen die hier in de Zebrastraat tot voor de Eerste Wereldoorlog hebben gewoond vertelden, gebruikte Anseele dit middenplein trouwens om zijn ‘troepen voor de “Eerste Meistoet doorheen de stad “nog wat op te warmen”.
Deze site heeft, hoe kan het ook anders, een bijzonder rijke geschiedenis. Het zou ons echter te ver leiden om ze helemaal trachten te vertellen. Toch wil ik u enkele markante feiten niet onthouden. De van oorsprong moerassige grond was heel lange tijd eigendom van de Sint-Pietersabdij tot er in 1851 een dierentuin kwam met prachtige paviljoentjes geïnspireerd op Oosterse paleizen en middeleeuwse kastelen.
Door de industriële revolutie op het einde van de 19e eeuw was er geen plaats meer voor de dierentuin in een stad en werd het terrein verkaveld. In 1904 herinnerde alleen de straatnaamgeving aan dat dierenrijke verleden. De Gentse Maatschappij der Werkerswoningen, een gemengde vennootschap met de stad en bedrijven als aandeelhouders – kocht het terrein destijds voor vrij veel geld. Daarom besloot de begaafde en gedreven stadsarchitect Van Rysselberghe hier een wooncomplex neer te zetten met twee bouwlagen rond een ovalen middenplein. De eerste zogenaamde werkersappartementen waren daarmee een feit.
In 1908 waren zestig appartementen voltooid. In 1929 kreeg De Cirk, zoals deze plek intussen in de volksmond luidde omwille van de ovalen vorm, er nog 20 extra appartementen bij. Decennialang bruiste het hier van het leven. Het geheel onderging nog een ingrijpende renovatie waarbij de interieurs werden aangepast aan de moderne noden. Tegen het einde van de jaren negentig doofde het echter langzaam uit, zonder dat daar een duidelijke oorzaak voor te vinden is.
Aan de leegstand en verkrotting kwam vanaf begin 2003 een einde. De privé-investeerder, de stichting Liedts-Meesen, kocht het complex bij openbare verkoping van de Gentse Huisvestingsmaatschappij. Ondermeer door toedoen van zijn vriend Marc Galle, stelde Alain Liedts het stadsbestuur al heel vroeg in kennis van zijn plannen met deze woningen. En ik geef het grif toe, schepen Karin Temmerman en ikzelf waren meteen sterk onder de indruk. Wat ons bovendien erg charmeerde, was de intentie om er een woongeheel van te maken gericht op de beperking van de automobiliteit. En dat merk men ook vandaag. Wat vroeger een troosteloze asfaltvlakte was, volgestouwd met geparkeerde auto’s, is nu een fraaie openbare ruimte geworden. En ze past wonderwel in de hele gerenoveerde site. Dat werd een bebouwing met het volste respect voor de oorspronkelijke architectuur. 72 woningen, een multifunctionele ontmoeting- en receptieruimte, 5 conferentiezalen en een tentoonstellingsruimte, gelegen rond dit wateroppervlak met in het midden een grote spijker. Daarmee kan deze plek, zoals u zelf merkt, snel worden omgevormd tot een evenementenplein.”
Aan cocktailtje nippen bij de bar. Balletje slaan aan de pingpongtafel. Hapje proeven van de bbq. Zo veel is Zebrastraat.be tijdens de zomer. Maar het is veel meer. Het is een concept waarachter een filosofie en een geschiedenis schuil gaat.
Na een geschiedenis die verbonden is met de Gentse dierentuin en een sociaal woningproject, kocht de Stichting Liedts-Meesen de site met in het achterhoofd een visionaire kijk op leven/werken/cultuur. In 2005 werd het binnenplein van De Cirk, bij de Zebrastraat, gemoderniseerd en daarrond werden de huizen, uit 1906, gerenoveerd en omgebouwd tot eigentijdse huurwoningen.
Later voegde de stichting gebouwen aan de kant van de Gustaaf Callierlaan toe aan het complex – die thans ‘New Zebra’ genoemd worden. Ook daar kwam leefruimte onder vorm van huurappartementen. Dit nieuwe gedeelte werd voorzien van kantoren, seminariezalen, expositieruimte, een atrium voor feesten en concerten, alsook van het restaurant Jour de fête.
In totaliteit voorziet de Stichting in een 100-tal woon- een- heden. Per- manent is er een kunst- werkententoonstelling.
Zebrastraat.be is een uniek project dat het bruggen slaat tussen huisvesting, cultuur en economie. F.D.
Zebrastraat –Tot eind augustus kan iedereen gratis in de Zebrastraat naar het zomerse pop- up strand Zebrabeach. Kindjes kunnen er pootjebaden terwijl de ouders met of zonder cocktail in de hand kunnen genieten. Fingerfood en barbecuehapjes vullen hongerige magen.
Lees ook op deze blog: