Buurt van Nieuwpoorttheater, ‘Star Pils’ en ‘De Vliegenvanger’…


header copie - aangepast persblog.be - kopie (2)persblog.be – Verhalen uit en over Gent – naar hoofdpagina

Nieuwpoort, Ijkmeesterstraat, Sint-Jansdreef, Oliestraat

STAD/ STRATEN – 01 juni  2020 – Nieuwpoort doet een bel rinkelen i.v.m. het ‘Nieuwpoorttheater’. De straat – en de hele gebuurte – werd voorheen ook bepaald door brouwerij Excelsior (die van ‘Star Pils’). En nog langer geleden had vlasspinnerij La Lys er een pakhuis.
Het achterliggende Ijkmeesterstraat werd omgevormd tot sociale woonwijk. Een merkwaardig beeld staat daar centraal.
En in de Sint-Jansdreef en de bijhorende steeg Oliestraat loop je oeroude geschiedenis tegen het lijf. Met name: die van het godshuis Sint-Jan-in-d’Olie.

Ijkmeesterstraat
pic Cartesius (uitklikbaar)

Nieuwpoort

Inventaris Onroerend Erfgoed: “De naam herinnert aan de vorming van een nieuwe poort- of stadswijk in het moerassige gebied tussen Sint-Jacobs en de Waterwijk. ”
“Tussen 1892-1894 werd dit kwartier gesaneerd, de Sint-Jansvest gedempt en nieuwe straten als Nieuwpoort, Volmolenstraat en Sint-Jansdreef getrokken waarbij de rechter straatkant van Nieuwpoort aangelegd werd op de gedempte vest.”

Bij het kruispunt van Nieuwpoort met de Oude Schaapmarkt, en daar tegenover de Sint-Jansdreef, vind je het merkwaardige cafeetje ‘Parels‘.

Een pakhuis in de straat kent een geschiedenis die start bij vlasspinnerij La Lys. Het werd achtereenvolgens onderdeel van brouwerij Excelsior en later het Nieuwpoorttheater/ Campo.

Nieuwpoort – hoek Oude Schaapmarkt tgo Sint-Jansdreef – café Parels

Nieuwpoort – Campo – voorheen Nieuwpoorttheater

Inventaris Onroerend Erfgoed: “Het kleine pakhuis is voorzien van een vrij imposante voorgevel en werd circa 1895 opgetrokken ten behoeve van een toenmalig, voor de Gentse regio, kenmerkend textielbedrijf.”
“De sinds 1838 in Gent gevestigde vlasspinnerij La Lys S.A. kende in de tweede helft van de 19de eeuw een enorme expansie.”

“Of brouwerij Excelsior, na het verdwijnen van de vlasspinnerij, het gebouw meteen overnam is niet meteen te achterhalen. In elk geval gebruikte ook de brouwerij het lange tijd als pakhuis.”
Het eigenlijke brouwerijgebouw ligt op de hoek van Nieuwpoort met de ijkmeesterstraat.

Nieuwpoort – pakhuis, Nieuwpoorttheater – thans Campo – pic denys.be

“Halfweg de jaren 1980 kreeg het gebouw gaandeweg een culturele bestemming. Eigenaar Trefpunt vzw kocht het aan als uitwijkmogelijkheid voor de Gentse Feesten maar droeg het al vlug over aan Nieuwpoorttheater vzw die er een autonome werking als Kunstcentrum ontplooide.”
Het theater opende op 14 juli 1984 officieel zijn deuren voor het publiek.”
Thans heet het Nieuwpoorttheater ‘Campo‘.

Ijkmeesterstraat

Op de hoek van Nieuwpoort met de ijkmeesterstraat ligt een restant van de oude brouwerij Excelsior. Het vorig beschreven Nieuwpoorttheater/ Campo was hun pakhuis, nadat het was verlaten door vlasspinnerij La Lys.
De brouwerij was oorspronkelijk gestart aan de Steendam.
Wikipedia: “Het was een fusie in Gent van de brouwerijen Vander Stricht & Gevaert en Versavel.”

Nieuwpoort – hoek Ijkmeesterstraat – oude brouwerij Excelsior – thans sociale huisvesting

Tijdens het Interbellum werden de gebouwen aan de Steendam achteraan uitgebreid.
“De toen imposante gebouwen werden in ‘art deco’ opgetrokken in de jaren ’20 en ’30 van de 20e eeuw, langs de IJkmeestersstraat en Nieuwpoort nabij Steendam. Ze werden gebouwd door de gebroeders D’Havé die het gebruik van het beton introduceerden in Gent.”

pic website André Vanderstricht

Excelsior’s bekendste bier werd verkocht onder de naam ‘Star Pils‘.”
Bijzonder om te weten: “André Vander stricht zette zich ook actief in voor het Institut Supérieur des Fermentations de Gand (Huidig HoGent).”
En nog: “Binnen de Koning Boudewijnstichting is er een fonds opgericht onder de naam “André Vander Stricht” als aanmoediging van het wetenschappelijk onderzoek in de biochemie.”

Ijkmeesterstraat – zicht op kunstwerk standbeeld Vliegenvanger
Ijkmeesterstrat – zicht op achterkant Steendam, voormalig terrein brouwerij

De Ijkmeesterstraat maakt verbinding van Nieuwpoort met Sint-Jansdreef.
Daartussen staan meerdere sociale blokken op de plaats waar vroeger de brouwerijgebouwen stonden. Het huisvestingsproject ontstond in 1997. Enkel het hoekgebouw, zoals hierboven beschreven, is bewaard. Ook dit is omgevormd tot sociale woningblok. De rest is afgebroken. Nadat Brouwerij Haacht uit Boortmeerbeek brouwerij Excelsior overnam, volgde de sluiting in 1975.

Ijkmeesterstraat – zicht op kunstwerk standbeeld “De Vliegenvanger”

De straat loopt in een ’t-vorm’ en wordt in het centrum een soortement pleintje met op een muurtje een kunstwerk.
Het kunstwerk, een standbeeld, is afkomstig uit de Statiestraat, naast het Zuidstation. Het beeld kreeg de volkse benaming “De Vliegenvanger“. Officieel heet het ‘Excelsior’, net zoals de terziele gegane brouwerij.

gentblogt.be: “Eigenlijk is het een uitgebeeld gedicht van Jan van Beers. Geen Gentenaar, maar een Antwerpenaar die met zijn gedichtenbundel ‘Jongelingsdromen’ debuteerde in 1853. En daar staat onder andere een gedicht in over een jonge man die de bergen in trekt. Hij klimt en klimt, steeds hoger en hoger maar uiteindelijk stort hij uitgeput neer en zijn laatste woord is: Excelsior!”

Koning Albertpark – beeld gladiator

Er is nog zo’n merkwaardig beeld dat alleen staat in het Zuidpark, m.n.: ‘De Stervende Gladiator’… Dit beeld hoorde bij het oude Zuidstation.

De straat werd vroeger aangeduid met Ijkstraat.

Sint-Jansdreef

De Sint-Jansdreef verbindt Nieuwpoort met de Steendam en komt daar uit ter hoogte van de ingang naar het Baudelopark: de Rembert Dodoensdreef, bekend van brouwerij Gruut.

Inventaris Onroerend Erfgoed over de Sint-Jansdreef: “Genaamd naar het nabijgelegen voormalige godshuis Sint-Jan-ten-Dullen. Leidt van de Steendam naar de Oude Schaapmarkt (…)”

Sint-Jansdreef – links Oliestraat

De Sint-Jansgracht, die de Sint-Jansdreef dwarste, werd gedempt.

UPDATE EXTRA TOEVOEGING: Nieuwbrug

(pic uitklikbaar)

 

Lees ook op deze blog:

’t Dullenhuis, ’t Rolleke, ’t Engels kirkske

 

 

Kroostrijk gezin maakt brouwerij (Excelsior) groot

 

 

Oliestraat? “Dullenhuis” Sint-Jan-in-d’olie?

 

 

Wandeling tussen Anseeleplein en Ottogracht

 

 

Marie Popelinkaai en Edward Pynaertkaai

 

 

 

Terug naar hoofdpagina

NAAR ARCHIEVEN

Naar Facebook

Lees ook op deze blog:

STAD – ARTIKELOVERZICHT 2019-2020
STRATEN – ARTIKELOVERZICHT 2019-2020