STAD – “Ter Keien”, waar de cafeetjes talrijk zijn

UPDATE van ‘Het was 1983, in Klein Turkije‘

Er doen echter nog andere verklaringen de ronde. Zo lezen we in de blog ‘Gent De Kuip‘: “Zo zou het vernoemd zijn naar een gelijknamig huis dat zich (…) in deze straat bevond tot in 1796. Een ander verhaal verklaart ‘Klein Turkije’ als de plaats waar goederen, vooral Oosterse, werden verhandeld.” Dezelfde bron vermeldt ook: “In een artikel van Roger d’Exsteyl dat in 1968 over Klein Turkije verscheen zou ‘Ter Keien’ het onderscheid willen maken tussen de woningen gelegen aan het met aarde bedekte kerkhof en de bestrating aan de overzijde voor de huizenrij aldaar.”

We citeren verder uit dezelfde bron – die besluit dat hierna de enige echte verklaring volgt: “Bij faillissementen of mensen die met schulden zaten verkocht men de inboedels “Ter Keie” wat wil zeggen dat alles werd uitgestald op de straat om meteen te verkopen. Volgens het nieuwsblad van 2 september 2011 is dit de enige juiste verklaring voor ‘Klein Turkije’. Een Gentse uitspraak luidt: “Hij zit aan de Kuurmoart (Korenmarkt)” wat wil zeggen dat hij geen geld meer heeft, dat hij financieel aan de grond zit.” Zelf haalde onze laatst genoemde bron haar mosterd uit een editie van Ghendtsche Tydinghen uit 1980.

CAFES

Naast de nachtwinkel, aan de kant van de Korenmarkt, ligt café ‘Moris’. Mensen die vroeger jong waren, kennen dit café vooral van cafébaas Martin en zijn ‘Platte Beurs‘, waar zijn groene Jaguar steevast voor de deur stond. De man zelf was altijd gebekt met een dikke sigaar, en als ik me niet vergis droeg hij al eens een zwarte bolhoed.
Alvorens Martin van de zaak een studentencafé maakte, was het café blijkbaar een verzamelplaats voor facteurs… die er snel een pintje kwamen pakken, en die er vanuit hun staminee De Post op de Korenmarkt in de gaten konden houden.

Rechts ernaast staat café ‘Dragon’, voorheen ‘Barville’, maar veel beter bekend onder zijn oude benaming: ’t Stoopke‘. Over dit café schrijft ‘Gent binnenstebuiten’, een gidsje uit 1983: “(…) ligt wat verloren tussen al dat jong geweld. Oudere lui komen er ’s avonds de kameraden opzoeken. Enkele uren daarvoor en ook ’s middags zie je er niettemin verdwaalde studenten hun weg zoeken.(…)”

Nog verder naar rechts vindt men café ‘Missy Sippy’. Het is een blues café. Vroeger was het een biljartcafé en heette het ‘De Gouden Sleutel‘. Er werden daar toernooien gespeeld. In het keldergat van dat café zat ‘Den Byblos‘.

Steeds opschuivend in de richting van de Stadshal treffen we café ‘Moochie’. Het is eigenlijk een plek voor jeugdige yohourtdrinkers. In andere tijden heette het café ‘Agora‘ en was vooral een pleisterplaats voor de middenstand. Het café was ingericht als een pub en diende ook maaltijden op.

Echter was het het meeste legendarisch toen het nog ‘t Vliegend Peerd‘ heette en een bruisend studentencafé was onder leiding van cafémadam Gloria.
Tijdens onstuimige avonden danste de bazin op de tafels onder de tonen van het lied dat haar naam droeg en uit giga-geluidskasten gebraakt werden.
Lange tijd was het er ’s avonds en ’s nachts the place to be voor studenten. Terwijl scholieren er massaal samentroepten tijdens de middagpauze.

Aan zaken die verbonden waren met ’t Vliegend Peerd’ – en die naast de deur in de eigen kelder zaten of die van de ‘Rooden Hoed’, of op de verdieping – zal het niet ontbreken: ‘Het Gouden Hoofd’, ‘Cappello Rosso’, ‘Nicolaas’, ‘Red Bowler Hat’…

De naam ‘Cappello Rosso’ en de aanverwante verwezen naar de ‘Rooden Hoed‘, een plek die op haar beurt herinnert aan oude tijden, toen studenten nog voorname rijkeluiskinderen waren (Lees op deze blog: Heerkens van goed leven) en zich verenigden in betere clubs. Deze studentenclub, gestart in 1882, was katholiek. Ook de Franstalige cafénaam staat nog boven de deur: ‘Le Chapeau Rouge’. Recent heet het daar ‘Annabelle’s’.

Rest nog het hoekgebouw met het Goudenleeuwplein, dat bij koffiebranderij ‘De Draak’ hoorde. Die zijn recent verhuisd. Even zagen we daar het café-opschrift ‘L’Enfant Terrible’… Merkwaardig was dat het paneel exact hetzelfde was als dat aan het verdwenen en gelijknamige café Bij Sint-Jacobs.

HUISJES TEGEN DE KERK

Aan de andere kant van de straat staat tegen de muur van de Sint-Niklaaskerk een verandacafé. Voorheen waren dat aangebouwde huisjes. (Net zoals aan de andere kant van de kerk, aan de Cataloniëstraat, overigens). “De eerste 5 huisjes in Klein Turkije tegen de noordgevel van de St.-Niklaaskerk aan, dateren volgens de stadsarchieven van 1641. Vervolgens kwamen er in 1789 op het grondgebied van het kerkhof nog 9 huisjes met verdieping bij.” Dixit de hier hoger vermeldde ‘Gent De Kuip’.
De woningrij in Klein Turkije bleef staan tot in 1994.

HISTORIEK DER GEBOUWEN

De hierna volgende wijsheden leerden we uit de website ‘Inventaris Onroerend Erfgoed‘. Over de nachtwinkel:  die werd “(…) in het derde kwart van de 20ste eeuw grondig gerestaureerd naar 17de-eeuws model.” Over het ‘Huis Platte Beurs‘: “(…) vroeger “Platte burze”. 16de of 17de-eeuwse trapgevel (…). Volledig hersteld in 1962 (…).” Over ’t Stoopke: het dateert van het derde kwart van de 17de eeuw. Over het ‘Burgerhuis Den gouden sleutel‘: “het werd in de 20ste eeuw heropgebouwd naar oorspronkelijk patroon” zo staat er. Het wordt niet expliciet gezegd, maar o.i. is dit een 17de eeuws huis. Het huis waarin ‘Agora‘ zat, is uit de 18de eeuw. Het huis waarin ‘t Vliegend Peerd‘ zat zou terug gaan tot de 17de eeuw. Over het gebouw ‘De Rooden Hoed‘ is de datering is onzeker. Het stamt van voor WO I en het staat er in 15de-eeuwse stijl, en werd in 1912 werd gerestaureerd. Het huis staat ook bekend als het “Kruideniershuis”. De oude ‘Bierkelder‘ is dan weer uit de 13de eeuw. Samen met het hoekhuis ‘De Spiegel’ is het, het oudste gebouw in de rij.