STAD – Het Gravensteen in al haar glorie en facetten

persblog.be – Verhalen uit en over Gent – naar hoofdpagina

Gravensteen in chocolade – eerder dit jaar bij Neuhaus op de Groentenmarkt

Gravensteen vanaf Sint-Veerleplein – Jean-Baptist Wynantz

Gravensteen – pic boek ‘Waar is de tijd’

STAD –15 december 2019 – De graven van Vlaanderen resideerden eerst in het Gravensteen. Graaf Boudewijn I ofte “De Ijzeren” (837-879) zou op die plek al een versterking hebben laten oprichten als verdediging tegen de invallen van de Vikingen.* Graaf Arnulf I (889-965) trok een vesting op, op de huidige locatie van het Gravensteen, waardoor het zwaartepunt van de toenmalige stad aldaar kwam te liggen. Hierdoor wordt hij “grondlegger van het middeleeuwse Gent” genoemd. Zijn houten vestigingsplaats kan de voorloper van het Gravensteen genoemd worden.
Graaf Robrecht I ofte De Fries (1029-1093) liet de bestaande versterking drastisch ombouwen. De centrale houtbouw werd vervangen door een grote stenen donjon. Rondom bevonden zich opnieuw houten facilitaire gebouwen.
Graaf Filips van de Elzas (1142-1191), wou niet onderdoen voor de rijke klasse van burgers die stenen huizen begonnen te bouwen en besloot omstreeks 1180 om de grafelijke burcht, al gedeeltelijk in steen, grondig te herbouwen. Het Gravensteen zoals we het nu kennen, was geboren.
Graaf Lodewijk van Male (1330-1384) vond dat het Gravensteen sterk verouderd was en geen toenmalig “hedendaags comfort” bood. Hij had zijn oog laten vallen op het Hof ten Walle bij het huidige plein Prinsenhof. Na hem deden ook de Bourgondiërs hun intrede in het Hof.

In de video zien we oude prenten, recente foto’s. Die laatste werden genomen tijdens gewone dagen en tijdens evenementen, zoals: de Gentse Feesten, de herdenking van de “bestorming”, de filmopnames van ‘Emperor’ en het ‘Winterwonderkasteel’ van de voorbije jaren. Een foto toont een miniatuur van het kasteel gemaakt uit chocolade, zoals dit eerder dit jaar door Neuhaus werd gerealiseerd.

*Historicus en hoogleraar Ugent Jan Dumolyn betwist dat de graven er al in de negende eeuw een residentie zouden gehad hebben. Daar zijn geen aanwijzingen voor en het is ook niet waarschijnlijk, schrijft hij. “Het Gravensteen of haar voorlopers hebben dus nooit iets met de Vikingen te maken gehad, wat men de bezoekers er ook van wijs maakt.” Nochtans wordt dit in documenten van de stad weldegelijk beweerd. Zelfs dat de burcht bourgondisch zou zijn. Hij vervolgt: “Als de eerste graven van Vlaanderen, de Boudewijns, ergens in Gent zullen verbleven hebben, was dat wellicht eerder in de omgeving van de Sint-Pietersabdij. De Bavelingen vluchten voor de vikingen naar… Brugge.”