persblog.be – Verhalen uit en over Gent – naar hoofdpagina
EVENT/ STAD – 21 december 2018 – De Vikings gaan bezoeken in het Winterwonderkasteel? Zo heet het Gravensteen nu tijdelijk. Maar ken je de geschiedenis van het Gravensteen en van de Vikings in Gent? Ze zaten niet in het Gravensteen, wel in de Sint-Baafsabdij. Het Gravensteen kwam er als bolwerk tégen de Vikings.*
De Vikings hadden de kans gezien om onze contreien binnen te vallen omdat Karel II de Kale – koning van West-Francië, waartoe Vlaanderen behoorde – oorlogen voerde met zijn broers als gevolg van twisten over het nalatenschap van hun grootvader Karel de Grote. Hierdoor bewaakte hij zijn grens met de zee slecht. De noordelijke grens van West-Francië was toen voorbij Antwerpen.
De Vikings waren gelegerd in de Sint-Baafsabdij. Alle monniken waren gevlucht. De bewoners rond de abdij waren weggelopen naar de plek die we vandaag het Sint-Baafsplein noemen. Vanuit de abdij hielden de Vikings plundertochten onder het volk.
Graaf Arnulf I (889-965) trok een vesting op – op de huidige locatie van het Gravensteen – waardoor het zwaartepunt van de toenmalige stad aldaar kwam te liggen. Hierdoor wordt hij “grondlegger van het middeleeuwse Gent” genoemd. Zijn houten vestiging kan de voorloper van het Gravensteen genoemd worden.
Niettemin zou zijn grootvader graaf Boudewijn I, bijgenaamd “De Ijzeren”, (837-879) op die plek al in de 9e eeuw een versterking hebben laten oprichten als verdediging tegen de invallen van de Vikings.
De Vikings hebben hun schuilplaats, de Sint-Baafsabdij, op minder dan een halve eeuw, tot twee maal toe verwoest. Daarna zijn ze verdwenen.
Graaf Robrecht I, bijgenaamd De Fries, (1029-1093) liet het Gravensteen drastisch ombouwen. De centrale houtbouw werd vervangen door een grote stenen donjon. Rondom bevonden zich opnieuw houten bijgebouwen.
Pas in de 12e eeuw kreeg het Gravensteen zijn huidige vorm. De toenmalige graaf, Filips van de Elzas (1142-1191), wou niet onderdoen voor de rijke klasse van burgers die hun huizen in steen bouwden en besloot omstreeks 1180 om de grafelijke burcht, al gedeeltelijk in steen, grondig en volledig in steen te herbouwen.
*Historicus en hoogleraar Ugent Jan Dumolyn betwist dat de graven er al in de negende eeuw een residentie zouden gehad hebben. Daar zijn geen aanwijzingen voor en het is ook niet waarschijnlijk, schrijft hij. “Het Gravensteen of haar voorlopers hebben dus nooit iets met de Vikingen te maken gehad, wat men de bezoekers er ook van wijs maakt.” Nochtans wordt dit in documenten van de stad weldegelijk beweerd. Zelfs dat de burcht bourgondisch zou zijn. Hij vervolgt: “Als de eerste graven van Vlaanderen, de Boudewijns, ergens in Gent zullen verbleven hebben, was dat wellicht eerder in de omgeving van de Sint-Pietersabdij. De Bavelingen vluchten voor de vikingen naar… Brugge.”
Lees ook op deze blog:
Van Gravensteen naar Prinsenhof
Het verhaal van de Sint-Baafsabdij
Winterfeesten; Sint-Veerleplein, Korenmarkt, Stadshal
Kouter: kerstbomen, kiosk & co
Sint-Baafsplein op nieuwjaar met weerbericht
Lees ook op deze blog:
