persblog.be – Verhalen uit en over Gent – naar hoofdpagina
ENTREPRENEUR/ STAD – 04 augustus 2017 – Verffabriek Lippens stond tot zowat een decennium geleden in hartje stad: op de hoek van de Sint-Antoniuskaai en de Kolveniersgang. Ze was zeer herkenbaar door haar embleem van de Gentse Strop op de gevel van haar Manchestergebouw. Een portret van de verffabriek en haar historische omgeving.
de fabriek
De verffabriek van Lippens vestigde er zich in 1983 en trok in 2008 weer weg. Enige tijd later ging de laagbouw van het fabrieksgebouw onder de sloophamer. Enkel het Manchestergebouw bleef op het nippertje gespaard. De projectontwikkelaar wou de volledige sloop en zo kwam het tot een rechtszaak met de Stad Gent in 2010. De hoofdmoot van het gebouw werd gered.
In 2013 begon de bouw van het wooncomplex Lievehof, waarin het Manchestergebouw werd geïntegreerd.
De geschiedenis van het Manchestergebouw gaat terug naar 1896. Toen werd het opgetrokken door stoom-cichoreifabriek A. & J. De Breyne. Aan de achterkant van dit historische gebouw – voorheen binnenkoer, thans binnentuin – verwijzen dichtgemetselde openingen en nog bestaande boogramen naar de activiteiten van de ast.
Toen de chicoreifabriek ophield te bestaan, trok de papierfabriek Papeterie du Rabot Pol Madou in het gebouw. Van deze activiteit is nog een commerciële brief uit 1927 bewaard gebleven.
Lippens, al ontstaan in 1947, trok naar de Sint-Antoniuskaai-Kolveniersgang in 1983. In de daarop volgende jaren ging het de verffabriek voor de wind. Een belangrijk toepassingsdomein van de verven lag in de wapenindustrie. In het industrieel zakenblad TechniVisie stond in mei 1985 te lezen dat Lippens zelfs verf had geleverd voor de Ariane-raket – voor het onderste deel, waar de thermische flux het grootst is. Verffabriek Lippens was ook kind aan huis bij de Belgische en buitenlandse lucht- en landmachten. Vaak leverde ze haar product via SABCA. Lippens produceerde ook verf voor industriële toepassingen. Zo bv. was Raychem een belangrijke afnemer.
Eind de jaren 2000 werd Lippens nog op de korrel genomen in een publicatie op de vredesactivistenblog – Transnational Awareness Group, waarin de activiteiten van het bedrijf als volgt werden omschreven: “Verven of verfsystemen voor Defensie moeten niet alleen beantwoorden aan strenge fysico-chemische eisen maar bovendien aan specifieke eisen zoals infrarood-reflectie, camouflage of volledige decontamineerbaarheid (99%) na een besmetting door uiterst agressieve chemische oorlogsgassen.”
Verffabriek Lippens verhuisde in 2008 naar Durmakker in Evergem en ging in 2014 failliet. Het voorwerp van haar toepassingen had toen weinig of niets meer van doen met het militaire domein.
Noot: Tussen de Kolveniersgang en de Opgeëistenlaan staat nog een mooi voorbeeld van een Manchestergebouw: de gerestaureerde spinnerij van Jules de Hemptinne. Het gebouw dateert van 1853. terug naar bovenaan
Lees ook op deze blog:
Libert maakt plaats voor nieuwe stadswijk
Bergougnan: veel voeten in de vervuilde aarde
Lees ook op deze blog:
persblog.be extra – Gentse Entrepreneur
HISTORISCHE OMGEVING
SINT-ANTONIUSKAAI – De Sint-Antoniuskaai ligt aan de oever van de Lieve, en sluit aan bij het Augustijnenklooster. De Sint-Antoniusbrug verbindt de kaai met Bachtenwalle en de Donkere Poort. Dit is het laatste restant van het historische Prinsenhof, hoofdkwartier van de Bourgondische Graven van Vlaanderen en geboorteplek van Keizer Karel V. (Lees ook op deze blog: Van Gravensteen naar Prinsenhof)
Arthur De Decker schreef in het ter ziele gegane Gentblogt in 2013: “De Sint-Antoniuskaai is de kaai van “het hof” waarmee het Sint-Antoniusgesticht wordt bedoeld. Deze kaai, die in de Middeleeuwen eenvoudig werd aangeduid als “up de Lieve” , kreeg haar naam door de Gilde van Sint-Antonius.”
In recentere tijden werd het voetgangersbrugje – de Brug der Keizerlijke Geneugten – gebouwd, bij welke kunstwerken van Walter De Buck werden geplaatst. Het brugje verbindt de Sint-Antoniuskaai met de binnentuin van het Zilverhof.
Bij de Molenaarsstraat, de Lievekaai en de Academiestraat, loopt de Sint-Antoniuskaai naar de Academiebrug – ooit Tinnenpotbrug genoemd. In de 14e eeuw was op die plek al een brug. In de 19e eeuw werd het een metalen draaibrug, die na WOII vervangen werd door de huidige.
In de tegengestelde looprichting bevindt zich de buur van het Sint-Antoniushof: de nieuwbouw Lievehof – voorheen verffabriek Lippens – en verderop het Rabot. (Lees ook op deze blog: De Lieve en de Rabotten) De Sint-Antoniusbrug staat ter hoogte van de Kolveniersgang. Bij het Rabot staat nog een oude site van de textielfamilie de Hemptinne, (Lees ook op deze blog: Familie de Hemptinne) met er naast een sociaal wooncomplex.
SINT-ANTONIUSHOF – Over de Gilde van Sint-Antonius, naar dewelke het Sint-Antoniushof werd genoemd, schreef Arthur De Decker in Gentblogt, dat het een schuttersvereniging betreft, die werd opgericht in 1488. Deze ‘kolveniers‘ beoefenden er de “donderbusse”. Het betreft een buskruitgeweer.
Deze sport beoefenden ze eerst aan Einde Were en in 1592 aan de Lieve., waar ze in 1639 een gebouw optrokken dat zij “Sint-Antoone” doopten. In 1703 werd de gilde afgeschaft en het hof omgebouwd, eerst in een krijgshospitaal en in de 1777 in een gesticht voor bejaarden.
Arthur De Decker: “In 1809 nam er een kloostergemeenschap haar intrek en verzorgde de oudjes. In 1821 werd er een neoclassicistische kapel opgetrokken toegewijd aan Sint-Vincentius à Paulo. De voormalige paardenstallen werden rond 1848 vergroot en verhoogd en aan de westzijde werd een ziekenzaal aangebouwd.
Het tehuis Sint–Antonius werd in 1943 beschermd als monument. Het kwam in handen van de Commissie der Burgerlijke godshuizen – thans OCMW. (…) In 1993 werd met de afbraak van de achterliggende gebouwen begonnen en op de vrijgekomen gronden werden 88 bejaardenflats gebouwd die sedert 1997 bewoonbaar zijn.” F.D.
De Sint-Vincentiuskapel doet nu dienst als Cultuurkapel