persblog.be – Verhalen uit en over Gent – naar hoofdpagina
VOLK – 14 augustus 2021 – ‘Zotte’ of ‘Zatte Frans’ was een levende legende op de Korenmarkt in Gent, eind de jaren ’70 tot ergens in de jaren ’80. Velen herinneren zich zijn strapatsen. Gisteren brachten we deel I van de anekdotes over deze volksfiguur. Lezers reageerden daar in grote getale op via facebook. Hun reacties bundelden we hier in deel II.
Op zijn doodsprentje stond, op 30 maart 1991: “Franske, alias “Zotte Frans”, predikant, schilder, dichter, poëet, levensgenieter, mensenvriend, dreupelliefhebber en Gentenaar… één van de laatste “echte”.
Brigitte Van de Vijvere: “Ja, Frans was een vedet op de Korenmarkt. Wie hem niet kende ging verder lopen, maar was een brave man. En niet te vergeten had je nog: Tjoeleboele, de vrouw die ieders pint ging gaan leeg drinken.”
Jacques Roels van Kerckvoorde: “Goed gekend eind ‘70 en 80s… Op de Korenmarkt, bij overvol terras, hield hij twee zusters van liefde tegen (nonnekes): ‘En dames… meende de gulder da nu echt ..hebben jullie nog nooit gepoe.. ??'”
Erik De Clercq: “Een van zijn gekende uitspraken die hij riep bij het zien van nonnen was: ‘leute mee de preute’.”
Erwin De Maertelaere: “Ik heb 5.000 pinten met hem gedronken. Hij was nog zo zot niet, ook een goeie kunstenaar. Triestig aan zijn einde gekomen.”
Philippe Allo: “Mooie herinneringen! Franske tekende en schilderde ook. Ik deed hem ooit een soldeerbout kado omdat hij ook glasramen (glas in lood) maakte of restaureerde…”
Luc De Paepe: “Zatte Frans liep 2 nonnetjes achterna op de Korenmarkt en riep ‘Maagdekes, maagdekes, kom hier, maagdekes’ in een Abraham Tuizendfloot stijl.
Hij kon ook als een van de weinigen glasramen met loden verbindingen herstellen.”
Ann Kruger: “Yeps… ‘oh gij stomme giete gij’ was nog een andere uitspraak…”
“We hebben Frans vanalles weten doen… zelfs kakken op de capot van flikkenwagens.”
Nadine Moerman: “‘De mensen zijn domme kloten’ zei hij altijd! In de tijd op de Patersholfeesten zaten we samen aan een tafel met ‘Zatte Pier’ uit de “Puijestroate” en de vrouwelijke variant (ben haar naam kwijt). Alle buschauffeurs gingen er voor op de vlucht!”
Jean-Luc Stockman: “Een van zijn klassiekers: ‘Pintje, pintje,’k zal u zuipen al moet ik naar u toe kruipen!'”
Pascal De Rooze: “Een ochtend op 6 december stond Frans, verkleed als Sinterklaas, aan de schoolpoort van het St.-Lievenscollege de leerlingen op te wachten met een grote zware Gele Gids op zijn arm, declarerend: ‘Gij staat in mijnen boek’!
Peggy Van den Steen: “Ik zie hem nog op de overvolle Korenmarkt, tussen de tafels van de terrasjes. Hij imiteerde een hond… Blaffend, op handen en voeten, deed hij alsof hij in de kuiten van voorbijwandelende dames zou bijten. Hilariteit alom.”
Maria Agatha Peeters: “Hij was trouwens helemaal niet zo zot als iedereen (vooral jonge mannen) beweerden. Wie wie bij zn kl* had, was absoluut niet altijd duidelijk. Maar crimineel strontzat was hij wel regelmatig.”
“En hij heeft zo voor een weddenschap (een bak, als ik het mij goed herinner) het vuurwerk op de Koornmarkt eens op klaarlichte dag beginnen afsteken. Toen heeft hij toch een nacht of twee in den bak mogen slapen, al lieten de flikken hem in andere gevallen oogluikend begaan. En ’t was niet in een bak bier 😀 ”
“Zo triest dat hij zo eenzaam gestorven is. Ik wist dat niet.”
Patrick De Graeve: “Waar is de tijd. Ik heb nog een leuke anekdote: een trotse kersverse moeder en grootmoeder wandelen met de kinderwagen op de Korenmarkt. Frans komt naar de dames, en zegt: ‘madame weg met die kleine, ik zal u wel een nieuwe maken’. Nog nooit heb ik twee dames met een kinderwagen zo vlug zien weglopen van de Frans.”
Frank Hellebaut: “Hahaha, hij zat dikwijls in ’t Galgenhuisje, bij Tim indertijd. Leuke tijd.”
Danny Van Veerdeghem: “Kwam ook altijd in de Platte Beurs zijn optredens doen !!!”
Noël Mortier: “Kwam ook met regelmaat naar café den Boer in Oostakkker.”
Meester Frank Vanhyfte: “Ik herinner mij zijn optreden begin jaren ’80 op de Korenmarkt, onder de luifel van wat toen nog de Sarma was. Er stonden daar regelmatig Getuigen van Jehova of andere Jesus People om zieltjes te winnen. Frans verkleedde zich op een dag als profeet: Een peignoir, een wc matje als mijter, en een Witte en Gele Gids als Oud en Nieuw testament. Hij ging naast de predikers staan en gaf een eigen versie van wat ze vertelden. Ze hebben er niet lang meer gestaan.”
Paul Van der Beke: “Ik zie hem nog lopen in Klein Turkije gedurende de Gentse Feesten (begin jaren ’80). Toen de tram moest passeren, ging hij voor, om de weg te banen tussen de menigte. Meestal riep hij dan heel luid ‘Leute mee de ….'”
Renaat Daem: “Hij heeft zich laten opsluiten tijdens het pausbezoek (1985) uit schrik dat hij foute dingen zou doen en of roepen. Hij Was een heel lieve man.”
Martine Tiberghin: “En hij scheurde ook graag al eens een telefoonboek in twee.”
Stefan Van Hecke: “Die kwam dikwijls roepen onder de ramen van het Sint-Lievensinternaat ’s nachts. “Laat die jongens vrij”, etc.
Ook nog een paar drankjes van gekregen in de Snooker (op de eerste verdieping – naam vergeten) in Klein Turkije.”
Tania Beke: “Vond het triestig zo door leven te gaan, de gek uithangen, en met je laten lachen. Vind er niks aan om mee te lachen.”
Ronny Sanders: “De man verdiende veel meer respect. Diegenen die hem beter kenden weten dat maar al te goed.”
Eric Cleymans: “Gentenaar? Ik was al bevriend met hem in Dendermonde toen ik daar op het Atheneum zat en geregeld in de ‘Spinnekop’ belande waar hij ook zat. Later kwam ik in Gent studeren, waar ik hem weer tegenkwam. Ik woonde toen in de Donkersteeg 13. Hij was altijd vriendelijk tegen mij, omdat ik hem altijd met respect behandeld heb, graag naar zijn verhalen luisterde en hem graag in ruil daarvoor een tripel betaalde. Veel leute mee gehad, vergeet ik nooit. Was ook zoals ikzelf zeer antiklerikaal, is een keer St.-Baafskathedraal binnen gestormd om met LUIDE stem zijn gedachten te verkondigen. Toen Boudewijn naar Gent kwam, werd hij op voorhand preventief opgesloten. Great man.”
Modest Louise: “Frans was een onecht kind van een baron uit Zulte die ze bij de broeders in Lourdes gestoken hebben. Hij is er opgevoed en heeft er gewerkt tot zijn dertigste. Hij was een beminnelijke ietwat excentrieke man en dronk idd zeer graag pintjes.
Hij is gestorven in 1991 na een hersenbloeding in zijn huisje in de buurt van het station, waar hij een 2 tal weken nadien gevonden werd. Bij zijn begrafenis was de familie van de baron er. De handelaars van de Koornmarkt en van Klein Turkije wilden een steen laten plaatsen op het graf, maar de familie beloofde toen dat zij er gingen voor zorgen. De steen is er echter nooit gekomen. 😔 ”
Luc Van Vreckem: “Frans was ook elk jaar aanwezig op de Vlaaiendinsdag in Oostakker. In het café De Boer van Jan De Vuyst, zijn boezemvriend, bracht hij er de sfeer in. Vele Oostakkerse vrienden genoten van het spektakel, na de uitdeling van de gratis vlaai van de Oostakkerse bakkers en van de Rodenbach van bierhandel Geers. Bij volle maan dompelde Frans zich in een waterton en liet zich langs een afschuivertje naar beneden schuiven. Het spektakel en hilarisch gebeuren heb ik toen in beeld gebracht. In 2021 gaat de stoet door en denk ik met mijn vrienden van Oostakker aan die mooie tijd.”
‘Zotte Frans’ was ook een kunstenaar, een schilder
Dendermondenaar Frans werd in Gent als een dorpsgek bekeken. Dirk Tyncke op facebook: “Zatte Frans was veel meer dan “dat”, was oa ook een eigenzinnige, vrijdenkende kunstenaar die heel dikwijls nagels op de koppen sloeg en gene schrik had om “de gevestigde machten” te confronteren.”
“Frans was nochtans veel meer dan die zatlap die op de Korenmarkt stond te roepen”, vertelt een neef…” in Het Nieuwsblad op 22 augustus 2022.
Uit het artikel blijkt dat hij een kind van een ongehuwde Brugse moeder was die in een internaat in Dendermonde werd geplaatst, in de hoop dat hij haar nieuwe relatie niet zou verstoren.
Frans werd klusser en kunstschilder. Midden de jaren 1970 verhuisde hij naar Gent. Hij leefde overal en altijd in armoede. Hij stierf begin maart 1991.
Ga naar DEEL I: Volksfiguur ‘Zotte’ of ‘Zatte Frans’
Lees ook op deze blog:
“Slosse”, een volksfiguur die tot de verbeelding sprak
Joao, de Jezus van het Muinkpark
‘De Roste Wasser’ waste wasgoed van hoertjes
Lees ook op deze blog:
