persblog.be – Verhalen uit en over Gent – naar hoofdpagina
Welkom in de ‘Boerse Poort’ en haar hoosmolen
STRATEN/ STAD – 26 januari 2024 – Ten westen van de Rooigemlaan ligt, verscholen in het groen van de rand van de Bourgoyen, een hoosmolen bij een oude Leie-arm. Daarachter ligt een moestuin voor de buurt: de ‘Boerse Poort’.
Een hoosmolen verplaatst water van een lager niveau naar een hoger niveau
Ter hoogte van de huidige Mahatma Gandhistraat, bij het natuurgebied ‘Bourgoyen-Ossemeersen’, mondde de ‘Rietgracht‘ (thans ‘Grijtgracht’) uit in de Leie. De Leie was er ingedijkt, waardoor de waterspiegel hoger kwam te liggen dan de omliggende grachten in de ‘Bourgoyen-Ossemeersen’.
Omdat ontwatering in die grachten vaak nodig was, werd een hoosmolen of ontwateringsmolen gebouwd.
In de 12de eeuw was dit een windmolen in hout, die in 1597 werd herbouwd tot een achtkantige met, volgens sommigen, het uitzicht van een “koffiepot”. Pas in 1702 kwam er een bakstenen molen. Die was/ is ook achtzijdig.
Op de bakstenen romp stond een houten kap met molenkruier. Hierdoor werd een scheprad in de watergang aan de voet van de molen aangedreven. In 1852 gebeurde de aandrijving door middel van stoomkracht. Daartoe werd een schouw opgetrokken naast de molen. Deze informatie ontleenden we aan Stad Gent.
Molenkap en wieken verdwenen korte tijd later.
“Het scheprad werd in 1897 vervangen door de nog bestaande Phoenix-centrifugaalpomp.” Aldus wikipedia. In 1945 werd het scheprad dan elektrisch aangedreven. De stad kocht de molen in 1985. Nadat het in 1994 een beschermd monument werd, volgde een restauratie.
“Anno 2016 is de Leie plaatselijk afgesneden van haar bovenloop. Vanaf de herfst wordt het regenwater niet meer afgevoerd. Op die manier overstroomt het gebied en simuleert men de vroegere overstromingen van de Leie. Pas vanaf maart wordt het water langzaam afgevoerd via sluisjes en de pompinstallatie in de oude Hoosmolen.” Dixit wikipedia.
Boerse Poort
Achter de molen ligt een gebied tussen de Bourgoyen en de Brugsepoort dat gemeenzaam de ‘Boerse Poort‘ wordt genoemd: een ecologische volkstuin.
Daar wordt aan moestuinbouw gedaan en er is een imkerij. We gingen ooit een kijkje nemen…
De uitvergrote foto bovenaan de pagina toont de hoosmolen. Links is de afgesneden arm van de Leie en rechts de Grijtgracht ofte Rietgracht. De foto is van wikipedia. Alle overige foto’s zijn van persblog.be
Lees ook op de blog:
Lees ook op deze blog:
