persblog.be – Verhalen uit en over Gent – naar hoofdpagina
Volkstuintjes én bouwvergunningen op een gifbelt
STAD – 06 november 2021 – Op de gemeentelijke stortplaats ‘Sint-Baafskouter – Rozenbroeken’ werden volkstuintjes toegestaan. Het sturt was echter een gifbelt. De mensen aten van de groentjes en het fruit…. Alsof dit nog niet volstond, werden er ook bouwvergunningen uitgereikt…
De bestemming van de gronden van de Sint-Baafskouter en Rozebroeken waren achtereenvolgens: aspergekweek, stort, volkstuintjes, bouwgrond… park & recreatie.
Alles heeft er de schijn van dat het laatste Sentmansbirgse gemeentebestuur van voor de fusie met Gent, of althans enkelingen, boter op het hoofd hebben in dit dossier. Samen met de landeigenaarsfamilie, die de voortrekkersrol speelde en volhardend gepoogd heeft om het sturt te laten verkavelen in bouwpercelen. Maar ook het toenmalige stadsbestuur van Gent gaat niet vrijuit…
Op zandgronden die door een landeigenaarsfamilie waren gecultiveerd voor aspergekweek, kwam een stort in 1930, dat pas in 1972 werd gesloten. Dit was nog voor de gemeentelijke fusies van 1976. De Stad Gent huurde de grond voor het stort van een locale landeigenaarsfamilie. Tegelijk waren daar tot 1989 de volkstuintjes ‘Het Werk van den Akker’.
De gronden waren vergiftigd. Saneren was niet nodig, vond men toen. Men liet er volkstuintjes op gedijen. In 2003 had de Stad haar intentie bekend gemaakt om het voormalig stort te kopen en er een park in te richten. Er brak verontwaardiging uit toen bleek dat, nog voor de koop was gesloten, een verkavelingsvergunning was afgeleverd, telkens aan het uiteinde van drie straten bij het stort. De landeigenaarsfamilie bleef de hoop koesteren om een woongebied van het stort te maken.
De ‘Actiegroep Sint-Baafskouter-Rozebroeken‘: “Ondanks het feit dat het terrein tot kort daarvoor als stort functioneerde, bood de Rozebroeken perspectieven. Het gebied werd zonder meer als proper beschouwd en moest in de ogen van de beleidsmakers uitgroeien tot een groene zone bestemd voor actieve recreatie.
In eerste instantie beoogde men allerlei sportactiviteiten, met daarnaast ruimte voor de volkstuinders. Deze laatste optie was evenwel niet vastgelegd in het BPA en bleek minder zeker dan de volkstuinders zichzelf voorhielden. Het feit dat de landeigenaarsfamilie in 1980 aan het ‘Werk van den Akker’ liet weten geen pachtgeld meer te vragen, was een eerste teken aan de wand. Het zou in de daaropvolgende jaren stilaan duidelijk worden dat de eigenaars de hoop op een lucratieve verkoop van de gronden als bouwpercelen blijkbaar nog niet hadden opgegeven.”
Eerder had de familie al groen licht gekregen om een straat te trekken op hun eigendommen gelegen tussen de Adolf Baeyensstraat en de vroegere vuilnisbelt. Door de aanleg van die straat, de Fabiolastraat – nu Wijmakker – werd het mogelijk om bouwgronden te realiseren.
Het Ministerie van Onderwijs kocht de gronden begin jaren 1960 grotendeels aan voor de bouw van een schoolcomplex, het huidige ‘Atheneum Groenkouter’. Door die ingreep moesten tientallen volkstuintjes wijken. Daarmee was de omzetting van volkstuingrond naar bouwgrond geslaagd.
Het laatste gemeentebestuur van Sint-Amandsberg, voor de fusie met Gent in 1976, had de gronden als proper beschouwd en bestemd voor sport en recreatie!?! Intussen bleven volkstuinders er groenten en fruit kweken. Uit later bodemonderzoek bleek dat, op die grond, de norm voor lood tot 32 keer overschreden was. De norm voor cadmium was was tot elf keer te hoog. “Vrouwen die bij stortplaatsen wonen, lopen vier keer meer kans op blaaskanker of leukemie. Mannen hebben een verhoogd risico op lever-, pancreas- en nierkanker.” (bron HNB)
In de jaren ‘70 waren ook al enkele huizen op het afgedekte stort gebouwd. Ook percelen van de volkstuintjes lagen bovenop de afgedekte grond.
Natuurpunt had strenge commentaar over de afdekking: “Omdat een humeuze bovenlaag dikwijls ontbreekt, komt de sintelachtige stortgrond op veel plaatsen bloot te liggen.”
In 1985 kwam de kat op de koord. De familie die het land bezat, had de verkoop van de gronden als bouwpercelen niet opgegeven. De familie werd gesteund door bouwpromotoren. Het Gentse stadsbestuur daarentegen steunde de volkstuinders. Het kwam tot een hoogoplopend conflict tussen de familie en de volkstuinders. Deze werden gerechtelijk vervolgd en in maart 1989 veroordeeld tot het ontruimen van de door hen bezette percelen. (Bron)
Echter kreeg de familie, om onbegrijpelijke redenen, toch toelating om een paar bouwpercelen te openen die in groengebied lagen, en die evenzeer in het register van vervuilde gronden waren opgenomen. Deze percelen lagen in verlengingen van de Verdegemstraat, de Kriekerijstraat en de Oscar Colbrandtstraat. Er was geen openbaar onderzoek, en de buurt wist van niets.
Was dat een tegemoetkoming opdat de familieleden bereid zouden zijn aan de Stad te verkopen?
De Stad verdedigde zich door te melden dat ze niet wist dat de gronden vervuild waren!?! “Dat argument gaat niet op. Het oriënterend bodemonderzoek van de site door OVAM dateert van 1998 en het beschrijvend bodemonderzoek van 2000 en daar kwam de vervuiling duidelijk aan het licht.” (bron HNB)
De stad Gent wou vervolgens de grond kopen en er een park van maken. Het buurtcomité kreeg inspraak over de inrichting van het park. Tijdens een hoorzitting in september 2003 zei de schepen van Milieu dat hij goed en slecht nieuws had: de koop zou weldra rond zijn, maar dat uit bodemonderzoek door OVAM, bleek dat de grond erg vergiftigd was.
Bij deze laattijdige conclusie hoorde ook de mededeling dat sanering niet nodig was. Enkel de fruitbomen, die op de volkstuintjes werden gekweekt, moesten gerooid worden.
In 2004 kocht de stad dan de twaalf hectare voor €2 miljoen. Dan bleek dat er tegen alle logica in toch verkavelingsvergunningen waren uitgereikt. In 2006 kwam er een onderzoek in de tuinen van de Verdegemstraat, Kriekerijstraat en Colbrandtstraat. Er werd gewaarschuwd voor een giftige bodem! In 2015 startte de bebouwing van de drie straatuiteindes. (Bron) Een verkavelingsvergunning staat los van de bodemverontreiniging, zo luidde het. Begrijpe wie kan. F.D.
Culinair stond ‘Mont Saint-Amand’ ooit tot in Parijs op de kaart, met asperges gekweekt van de Dampoort tot de Rozebroeken
Naschrift1
De familie van landeigenaars die hierboven genoemd wordt is de familie d’Anvers. Over die familie hebben we absoluut niets terug gevonden op het internet.
De gemeente Sint-Amandsberg, en ook de Stad Gent, hebben de gevaren altijd onder de mat geschoven. Hebben de genoemde overheden de landeigenaarsfamilie een hand willen helpen om de verkavelingsplannen te realiseren? En daarna, een hand boven het hoofd gehouden om de gevolgen van de vervuiling te minimaliseren? We zullen het allicht nooit weten. En het schandelijkste van al: in heel dit verhaal is op geen enkele manier gedacht aan de gezondheid van de volkstuinders.
Naschrift2
Lees eens wat men over dit gebied vertelt op de officiële website van Stad Gent.
Het is de moeite waard: “…gebied gevrijwaard van verkaveling omdat het zo waterrijk is…” “voorheen volkstuintjes, maar de grond niet helemaal geschikt…” Er zit nog steeds gif in de grond en dat is de echte reden waarom er geen verkavelingen (meer) zijn.
Bronnen: Werner Bockstaele, Actiegroep Sint-Baafskouter-Rozebroeken, Natuurpunt Gent , diverse krantenartikelen, in de tekst aangegeven als: ‘(bron)’
Lees meer over Sint-Amandsberg op deze blog:
Sint-Amandsberg was vroeger bloemengemeente!
De wintertuin van J.P. Hartmann
Turkse koppelbaas, belle époque en schutterstoren
Spitaalpoortbeluik, Warneford- en Tienmeterstraat
Lees ook op deze blog:
