persblog.be – Verhalen uit en over Gent – naar hoofdpagina
Niet enkel voor het Europees kampioenschap roeien
STAD – 27 februari 2022 – Kwam de Watersportbaan er in 1955 omdat Gent gastheer wou zijn voor een internationale roeiwedstrijd, dan nog waren er redenen op overschot om de baan aan te leggen: onderwijl de omgeving te saneren en klaar te maken als woon- en recreatiegebied.
De foto hierboven is gemaakt door Arne Depreitere vanuit een luchtballon in augustus 2018
DE BAAN EN DE WEDSTRIJD
Begin de jaren 1950 was de Neermeersen niet alleen moerassig, ze dreigde ook een vuilnisbelt te worden. Sanering drong zich op.
Het dempen van die moerassige Neermeersen gebeurde door middel van gewonnen grond door de graafwerken aan de Watersportbaan.
Na ophoging en nivellering van het terrein, werd met graafmachines een geul gegraven, waarin vervolgens een cutterzuiger de eigenlijke waterbaan maakte.
Van de zuigers vertrokken kilometerslange buizen naar de op te spuiten terreinen. 40ha werden aldus 2m opgehoopt.
Uiteindelijk ontstond de Watersportbaan zoals ze er nu uitziet, met een lengte van 2,5 km en een breedte van 76m.
De werken startten in 1954. De Watersportbaan moest klaar zijn tegen 1955, omdat dan de tweede ‘Europese kampioenschappen roeien’ gehouden werden en de Stad Gent als gastheer wou optreden.
Een strenge winter vertraagde de werkzaamheden, maar kon niet verhinderen dat de Watersportbaan, in minder dan negen maanden, op tijd klaar was voor de roeiwedstrijd.
Aan de roeiwedstrijd – die eind augustus 1955 plaats vond – namen 21 landen deel. Naar schatting gingen 35.000 personen naar de wedstrijd kijken.
De Zweden kwamen het eerste over de eindstreep in de categorie ‘4 roeiers zonder stuurman’. Vervolgens, in de tweede categorie ‘8 roeiers mét stuurman’, passeerden de Russen eerst over de streep, gevolgd door de Zweden.
Quote: “Roeien was ooit pakken populairder dan voetbal in Gent, leert een geestige expo in het STAM. De Henleykaai kreeg er haar naam door, toen de Gentenaars de regatta in Henley wonnen. En de jaarlijkse “buutjesvoaringhe” op het kanaal Gent-Terneuzen trok 50.000 man op zijn hoogtepunt.” Aan het woord: Bart Moerman, lezer van persblog.be en redacteur bij de gazet De Gentenaar.
WOON-, ZORG EN RECREATIEGEBIED
Echter, de Watersportbaan werd niet enkel ingericht om een gebied te saneren en een sportwedstrijd mogelijk te maken. Het was ook het project van een nieuwe wijk, incluis groen en recreatie.
Tussen de zwaaikom en de splitsing van de Leie (‘Aan de Bocht’), bij de Nekkersberg, werd woongebied gecreëerd. Er was een hoge nood aan leefbare woningen. Gent kende vele krotwoningen. Enerzijds kwam er de residentiële wijk, anderzijds de sociale woonblokken met 1.200 appartementen
Hierbij hoorde een klein winkelcentrum, in de Charles Andrieslaan – tussen de Verenigde Natieslaan en Martelaarslaan. Alsook een aantal scholen, zoals het huidige CVO aan de Antonius Triestlaan, toen de Andriesschool. Gaandeweg is de wijk verder ontwikkeld, met nog meer faciliteiten.
Bij de zwaaikom ontstond ook het universitaire sportcomplex met haar zwembad: GUSB.
Ten westen ervan werd later de “Nieuwe Bijloke” gevestigd: het AZ Jan Palfijn.
Het was echter pas in 1982 dat het hospitaal ‘De Bijloke’ verhuisde van haar middeleeuwse en verouderde gebouwen naar een nieuw gebouw op de Henri Dunantlaan, aan de voet van de Watersportbaan.
Aan de kant van de Blaarmeersen, zijn daar op gegeven ogenblik nog de grote sportcomplexen bijgekomen, bv. de Topsporthal, gebouwd naar aanleiding van de Europese kampioenschappen indooratletiek in 2000, waarvoor Gent ook weer de gaststad was. En verder is er het Vlaams Wielercentrum ‘Eddy Merckx’, gebouwd in 2005-2006 – met als voorloper een onoverdekte piste uit 1988.
Verder zijn er nog de atletiekbaan, het tennis- en squashcomplex, de rugbyclub, de klimzaal… En, vanzelfsprekend: de Koninklijke Roeivereniging Club Gent, de Canoclub…
OOK NOG
In het noordwesten, aan de staart van de Watersportbaan, ligt de onderste punt van de Bougoyen-Ossemeersen. Bij die staart vertrekt ook de steenweg naar Drongen.
Bij die staart bevinden zich verder ook de Volkstuintjes, alsook de Gantoise Hockey Tennis en Padelclub, en sinds enkele jaren het nieuwe dierenasiel.
Dichter bij de stad, tussen de Drongensesteenweg en de Noorderlaan, ontstond het nieuwe wooncentrum in het voormalige industrieel complex Alsberghe-Van Oost.
Ten noorden van AZ Jan Palfijn ligt de sociale woonwijk Malem. Boven de kop, of de huidige zwaaikom, ligt de wijk Ekkergem.
Lees verder onder de video
De video is van de Stad Gent. Steve Stevens zette de video op Youtube
Stad Gent nieuwe plannen?
De Stad plant om tegen volgend jaar een nieuwe fiets- en wandelbrug over de Watersportbaan in gebruik te nemen.
Door de geringe diepte als het gevolg van verslibbing, heeft de Stad ook besloten om de bodem uit te diepen, zodat (opnieuw) tegemoet gekomen wordt aan de voorwaarden voor het houden van internationale roeiwedstrijden. Er is de voorbije 40 jaar geen enkele keer gebaggerd. De werken staan gepland in het jaar 2023.
De ‘Nationale Watersportbaan Georges Nachez’. Dit is eigenlijk de officiële benaming van de Watersportbaan. Nachez was de toenmalige Schepen van Openbare Werken.
Petite histoire
UPDATE – november 2023
Lees ook op deze blog:
Alsberghe-Van Oost liet vier decennia op zich wachten
Het leven zoals het is aan de Blaarmeersen
Lees ook op deze blog: