STAD – Nederpolder 1. De poort van ‘Kindsheid Jesu’ zwaaide open

STAD – 21 juli 2020 – Er werd de afgelopen jaren flink gerenoveerd aan de Nederpolder 1. De poort van het domein – dat ooit edelen en later zusters en langer geleden ook gewone stervelingen herbergde – ging even open voor het publiek. De poort zwaaide vervolgens weer dicht. De werken zijn bijlange nog niet af.

Het Laatste Nieuws kondigde iets heel speciaal aan: “Nederpolder 1. Achter die poort, die normaal gezien gesloten is, staat nu het ‘Botramkot’, en een bar met ‘straffe koffie’ en ‘straffe chocomelk’. Bovendien is er een verscholen stokerij te bezoeken.” Het klooster van Kindsheid Jesu, dat nog zoveel meer functies heeft gehad, ging open!

Het gigantische gebouw aan de Nederpolder 1 – dat zich overigens uitstrekt tot aan de Ursulinenstraat – heeft doorheen de tijd allerlei functies gehad.
HLN: “Ooit, in 1360, zat daar Herberg De Pelicaen. Later werden de bestaande gebouwen uitgebreid met onder meer een poortgebouw, en werd het Hotel Vanden Meerssche. Napoleon zou er nog op bezoek geweest zijn, maar er niet geslapen hebben. Later, in 1892, werden de gebouwen eigendom van de zusters der Kindsheid Jesu. Die bleven daar tot een tiental jaar geleden. Intussen zit in een deel van de gebouwen en in de voormalige kapel een verborgen stokerij, de ‘Dada Chapel’. Daar wordt moutwijn, wodka van bio-aardappelen en rum van suikerbieten – ‘Brhum’ – gemaakt.”

Duvel heeft het gebouw gekocht, hadden we eerder ergens opgetekend. Er wordt al enkele jaren achter gesloten deuren in gewerkt.
Eerder hadden we twee maal een glimp opvangen door een open- en dichtzwaaiende poort. De eerste keer was in het najaar van 2016. de tweede keer nog vrij recent.

‘Botram‘ is de caravan die traditioneel op de Vlasmarkt staat tijdens de Gentse Feesten. Je kan er “uuflakke” eten.

“Aanvankelijk werd de hoek gevormd door Nederpolder en Zandberg ingenomen door twee huizen genaamd de Groten en Clenen Pelicaen, ontstaan uit de in twee gesplitste en vanouds (1360) bekende herberg de Pelicaen. Samen met enkele aanpalende woningen werden deze huizen in 1547 aangekocht door Jan Damman, heer van Oombergen, die het geheel herbouwde tot een fraaie patriciërswoning. Gedurende gehele 17de eeuw eigendom van de adellijke familie du Faing die door toevoeging van woningen in Nederpolder en Ursulinenstraat het huis aanzienlijk uitbreidde. In 1736 aangekocht door Jean-Baptiste Ignace Vanden Meersche, heer van Berlare en Bareldonk; onder hem en zijn erfgenamen werd het geheel omgevormd tot een typisch 18de-eeuwse herenwoning.

In 1738-1739 kwam naast het poortgebouw het rechtergedeelte van de huidige voorgevel tot stand die in overeenstemming met de linkervleugel uit de 16de eeuw werd opgetrokken. Midden 18de eeuw werden de twee trapgevels van het oude hoofdgebouw op de Zandberg getransformeerd tot bepleisterde Lodewijk XV-gevels; ook de gevel langs de Nederpolder onderging een aanpassing (onder meer de dakvensters). Tezelfdertijd werden de tuingevels van de rond de rechthoekige binnenkoer gerangschikte vleugels veranderd tot een 18de-eeuws ensemble waarvan de talrijke rococo-ornamenten en reliëfs een zeer merkwaardige bezienswaardigheid vormen. In 1777 werd naast de twee omgevormde trapgevels een gebouw met een soortgelijke gevel opgetrokken. Na het overlijden van de laatste erfgenaam in 1791, ging het Hotel Vanden Meersche over in handen van graaf van Lichtervelde.

Verkoop in 1806 aan Cesar Maes, rentmeester van Napoleon, die met het oog op het bezoek van Napoleon verscheidene vertrekken van het oude hoofdgebouw in empirestijl liet inrichten. Na de dood van Cesar Maes in 1835 kent het huis wisselende eigenaars en bestemmingen, onder meer in 1843 restaurant Oldi en vanaf 1855 gedeeltelijk verhuurd aan de Gentse toneelkring De Melomanen. Sinds de openbare verkoping van 1872 eigendom van baron Casier de Hemptinne en betrokken door de zusters der Kindsheid Jesu die er hun kort tevoren geopend ooglijdersgesticht in overbrachten. Vanaf 1892 eigendom van de zusters die de gebouwen waar nodig aanpasten aan hun nieuwe bestemming.