persblog.be – Verhalen uit en over Gent – naar hoofdpagina
vervlogen tijden: Johan Tielemans in 1979-1980
STAD/ VOLK – 11 januari 2023 – Als student ‘fotografie’ aan Sint-Lucas ontpopte Johan Tielemans zich aan het eind van de jaren zeventig tot een echte straatfotograaf in Gent. A la Vivian Maier, een straatfotografe in NY, Chicago en L.A. in de jaren ’50-’60.
Eenmaal het alledaagse op een zwart-wit foto prijkt, wordt het bijzonder. Zo blijkt.
In een aantal afleveringen tonen we foto’s uit vervlogen tijden.
Wat opvalt in het straatbeeld van toen zijn de vele reclamepanelen tegen gevels van monumenten, deels om te verbergen dat ze in verval zijn. Zo stonden er in de Cataloniëstraat voor de Sint-Niklaaskerk steeds huizenhoge reclameborden. De renovatie van de kerk leek immers nooit af te zullen zijn… Ze bleef een halve eeuw in renovatie.
“(..) in 1960 toen men besloot de kerk te sluiten en over te gaan tot een grondige en nauwgezette restauratie. De eerste opening kwam er pas in 1992 toen de toren, de dwarsbeuk en het koor werden heropend. Op 27 november 2010 ging ook het schip opnieuw open voor het publiek.”
Bron
De spontane datering van het beeld wordt mede sterk bepaald door de trams van toen, de bussen van toen en de automodellen van toen…
“Zie ginds staat” een Renault 4… of voor de kenners: een Renault 15, een Ford Taunus 17m…
Wat steeds intrigeert, is het beeld van mensen die haast hebben. Een oudere dame loopt op de Korenmarkt langsheen een tram – grote saccoche stevig in de hand – met vaste tred naar…? Mensen hebben hun dagelijkse kleine of grote eigen “programma“, welke hen tot haast aanzet.
Als je die haast afzet tegen de vluchtigheid van het bestaan dan ga je je vragen stellen over het belang en het nut van die haast. Die zwart-wit beelden schijnen dit te onderstrepen. Hun zwart-wit benadrukt het verleden. De afstand met vandaag kan niet groter. In het heden bekijk je het tafereel met een grote afstand. Je vraagt je af of zo’n mensje niet allang overleden is. Wat was dan het nut van die haast van toen?
Kortom, de foto’s zetten aan tot relativeren, tot filosoferen.
Ook mensen die geen haast hebben intrigeren. Waarom staat er een groepje gasten op de Kleine Vismarkt? Wat was daar zo bijzonder om er even – langer of korter en groupe – te blijven staan?
De winkel ‘foto Stany’ kan de reden niet zijn. Was het een gegidste groep? Was er iets bijzonder te zien, te vertellen? Het zou om het even wat kunnen zijn.
En dan zijn er “les gueules“. De smoelen. Vivian Maier fotografeerde die ook, in een ander tijdsgewricht, in andere steden… Soms slokte ze die smoelen integraal op in de lens: over de volle diameter.
Johan houdt zich meer op een afstand. In “de tijd van Johan” werd dit in Vlaanderenland niet gedaan. Uit respect voor privacy. Uit terughoudendheid. Uit pudeur.
Hoewel, als het BV’s betreft, houdt Johan zich niet in. Zij zijn immers al “gemeen” goed. 🙂 Dit zie je de volgende keer, want er komt nog een vervolg 😉
Bekijk straatfoto’s van Vivian Maier
De uitvergrote foto bovenaan toont het Graaf van Vlaanderenplein/ Woodrow Wilsonplein ofte “de Zuid” en is, zoals alle overige foto’s op deze pagina, van Johan Tielemans. Alle foto’s worden hier getoond met instemming van de fotograaf.
Lees ook op deze blog:
