De zwarte bladzijde van de Wereldtentoonstelling in 1913


header copie - aangepast persblog.be - kopie (2)persblog.be – Verhalen uit en over Gent – naar hoofdpagina

Jos Billen

Jos Billen is overleden. Hij zal herinnerd worden als de man die vol passie aan zijn webstek werkte over de Wereldtentoonstelling in Gent in 1913, hierna afgekort ‘WT 1913‘.
Naast de webstek, verzamelde hij ook objecten die er mee te maken hebben gehad. Zijn droom was om een museum over het thema op te richten.

Als hommage brengen we een opmerkelijke pagina uit zijn webstek, met name die over de ellende rond de wereldtentoonstelling.

‘WT 1913’ – pic UGentMemorie

STAD – 01 december 2023‘De zwarte bladzijde van de Wereldtentoonstelling in Gent in 1913’ zou eigenlijk moeten zijn: ‘zwarte bladzijden’… De auteur schrijft dat de aanloop naar de ‘WT 1913’ in grote vijandigheid gebeurde. En na afloop, zo staat in de webstek: “onthield men alleen de vele branden, gewonden, doden en ongevallen en vooral een grote schuldenput.”

Voorafgaand: er was oppositie van Duitsland en van Frankrijk om deel te nemen aan de Gentse ‘WT 1913’. De Duitsers verweten de Gentse organisatoren en de Stad winstbejag na te streven op de kap van buitenlandse toeristen, en op de kap van de staat, d.m.v. het zich verrijken aan de hand van subsidies.

Ze hadden ook geen goed woord over voor de francofonie die de – zo lazen we – “Duitsgezinde” Vlamingen onderdrukten ten voordele van de “Fransgezinde” Walen. Gent werd ook een provincienest genoemd, waarmee het gebrandmerkt werd als een lichtgewicht naar internationale normen. Uiteindelijk is er een minimale Duitse aanwezigheid geweest.

Het grootste paviljoen van de omvangrijke Franse deelname aan ‘WT 1913’ – pic Gent-Geprent

De Fransen kwamen wel, maar het scheelde geen haar of ze hadden hun deelname geannuleerd. Ze hadden problemen met de roep naar vervlaamsing bij de bevolking. Uiteindelijk motiveerden ze hun deelname omdat ze, naar eigen zeggen, de francofiele organisatoren wilden steunen in hun strijd tegen de vervlaamsing!?De Fransen pakten groots uit.

In eigen stad werd die tegenstelling tussen franskiljons versus flaminganten bij momenten op de spits gedreven. Er was het machtsvertoon van de Franstalige elite. Het volk voelde zich miskend.

Er zijn verscheidene doden gevallen tijdens de ‘WT 1913’, maar één dode heeft toch bijzondere aandacht getrokken, en wordt tot op vandaag herinnerd (door de naam van een ondertunneling bij het Sint-Pietersstation): die van de Filipijn Timicheg. Tijdens zijn verblijf in het ‘Filipijns dorp’ bezweek hij aan tbc.

Tijdens ‘WT 1913’ in Gent viel een dode te betreuren in het Filipijns dorp. Samen met een Senegalees dorp was daar een “levende zoo” ingericht. Mensen vervingen dieren.
De dood van filipino Timicheg, een 28-jarige, werd herdacht d.m.v. de naam van de spoorwegtunnel tussen de Sint-Denijslaan en de Koningin Fabiolalaan.

Tot slot berekende de auteur de totale kost van de ‘WT 1913’ en zette die af tegen de inkomsten. Zijn conclusie: een verlies van ca. 1.5 miljoen BEF.

Uit UGentMemorie: “Als de Expo in november 1913 de deuren sluit, laat ze een enorme financiële put achter. Burgemeester Braun beschuldigt er de Vlamingen van met hun acties de Waalse bezoekers te hebben afgeschrikt. Anderen wijten de lage bezoekersaantallen aan de ‘petitesse’ van de Expo. In ieder geval wordt de economische boost die de Wereldtentoonstelling met zich mee zou brengen gefnuikt door het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog.

In 1914 brak WO I uit. Aan het begin van de oorlog liep het feestpaleis aan het Citadelpark vol… met vluchtelingen.

‘WT 1913’ – grondplan – pic wikimedia (pic uitklikbaar) De  uitgestrektheid van de tentoonstellingsoppervlakte wordt geïllustreerd op de kaart (georiënteerd: O-Z-W-N). Links zie je het Citadelpark, rechts daarvan het “Miljoenenkwartier” en verder het terrein tot aan de spoorweg (heden De Pintelaan)

De uitgelichte foto bovenaan de pagina toont paviljoenen van ‘WT 1913’. De foto is uit de webiste ‘Gent-Geprent

Lees ook op deze blog:

STAD – Wereldtentoonstelling: echte en “valse” edellieden

Terug naar hoofdpagina

 

Naar Facebook

Lees ook op deze blog:

STAD – ARTIKELOVERZICHT 2022-2023-2024