OPINIE – De koning van de Zwitserse zwartrekening


header copie - aangepast persblog.be - kopie (2)persblog.be – Verhalen uit en over Gent – naar hoofdpagina

OPINIE/ ENTREPRENEUR – 13 maart 2016 – Tijdens de wende van tachtig naar  negentig hield hij kantoor in het Antwerpse Parkhotel. De Ferrari dienstauto stond op de parking – waarmee toen nog niet “alles buiten Antwerpen” werd bedoeld. Het was niet zijn enige dienstauto ter waarde van drie rijwoningen. Maar eentje in de rij van tien, vijftien, twintig?

Terug naar hoofdpagina

JPVR had twee suites gehuurd     in het Parkhotel. Een voor het zoontje als speelruimte en een voor zichzelf. Zijn eigen ruimte was vrij kaal ingericht naar verluidt. In essentie had hij er een tafel in staan  waaraan hij en een bezoeker plaats kon nemen.

Die tafel, dat was wat bijzonder. Op het blad lagen netjes in pakjes bankbiljetten gestapeld.       JPVR hield net plaats genoeg over voor een schrijfvlak, alsook een plekje voor het pakje sigaretten. Hij maakte er een gewoonte van om in zijn ‘marcelleke’ aan zijn bureau te zitten, gelijk een metser die op de werf bezig is te plaveien met stapels bankbiljetten. En van al dat verheffend denkwerk en mede door de  plaveien bankbiljetten onder  zijn neus, kende hij ook bij benadering de prijs van een brood niet meer. Hij gaf zijn secretaris duizend frank mee om een galet te gaan halen. “t is zjuste” moet      hij gezegd hebben.

Otto Jan - pic radio2.be
Otto Jan – pic radio2.be

JPVR zat in de tv-studio van Ott-Jan Ham. Jean-Pierre Van Rossem had een “model” ontwikkeld om de beurzen te doorgronden, een “systeem” om de beurskoersen te voorspellen. Dat systeem heette ‘Moneytron’ en hij paste het toe met het geld van een ander. Het hersenspinsel hield verband met econometrie.

Terug naar hoofdpagina

Althans dat geloofde graag iedereen die al veel geld had als gevolg van succesvol zaken doen, en nog méér wou zonder een poot uit te steken.    Géén poot moesten ze uitsteken diegenen die overvolle zwartgeldkousen op zolder bewaarden. JPVR zou die wel komen laten ophalen. Daar had hij personeel voor. Een secretaris nota bene.  Heb die nog persoonlijk gekend. Daar haalde ik de mosterd.

De secretaris nam geregeld plaats achter het stuur van een dienstauto om te lande de spaarkousen op te halen. Soms ging het richting Leiestreek. Dat is vroeger al gelekt in de pers. Er werd toen ook een bedrijfsnaam gekopt.  JPVR had geen tijd en geen goesting om dat in eigen persoon te doen. Hij  leefde in hogere sferen, vermocht zijn tijd niet te verdoen met de geldboerkes van zijn eigen kustprovincie.

Terug naar hoofdpagina

Tijdens een ondernemersmeeting begin de jaren negentig, hoorde ik ze verontwaardigd brullen als het over JPVR  en  zijn econometriekwaliteiten ging. Dit, tijdens een borrel van ‘de bank van hier’.  Vooraanstaande economieprofessoren uit Leuven en Vlerickmannen uit Gent maakten JPVR’s zelfverklaarde kennis van econometrie met de grond gelijk. Ik zie hun roodaangelopen gezichten nog. Twee onder hen waren geboren in de Leiestreek. Een van hen is intussen overleden.

Terug naar hoofdpagina

Ze kregen na verloop van tijd gelijk, de professoren. ‘Moneytron’ was misschien ooit een zeer verdienstelijke poging om de beursgrillen te ontluisteren, maar in de praktijk omgezet, was het niets meer dan een vermomde oeroude oplichtingtruc. Zijnde: beloof diegenen die al veel geld hebben, nog veel méér, en ze  vertrouwen je blindelings al hun verborgen spaarsokken toe. Die liet JPVR dus met de Ferrari in hun villa’s ophalen.

De truc bestaat er verder simpelweg in dat je de beloofde torenhoge renten aan de ene belegger uitbetaalt met het geld van de andere. Tot de kruik barst. Maar zelfs als ze barst, ontstaat er niet noodzakelijk een compleet disaster. Want,  zie je die industriëlen naar het gerecht stappen om hun zwarte geldkousen terug te eisen? Nog voor JPVR hadden    de broers Parisis uit Wondelgem de truc al voorgedaan in de jaren 80, maar dan zonder een uithangbord à la ‘Moneytron’.

Het was toen een ander tijdsgewricht. Kort te  omschrijven als “Geld maakte Gek”.  Ondernemers die hun  overschotten niet in de geldmolen van JPVR wensten te laten draaien, konden die ook  spenderen in risicokapitaalfondsen van de banken. Wat was hun formule? Help briljante ondernemers om miljonair te worden en profiteer mee van hun succes.  Daar waren hefbomen voor. Beursintroductie bijvoorbeeld, wat dan een beursbel veroorzaakte. Maar wie ben ik om daar over te zeuren?

Terug naar hoofdpagina

 

Geboren in Brugge,                  vertoefde hij al snel in een Gents links circuit.

Tot voor een jaar ofzo zag je nog een reclamebriefje met zijn naam aan één van de venters die de Sint-Pietersniewstraat rijk is, gericht  aan studenten die een repetitiekantoor zochten. Back to basics, want zo was hij ooit begonnen.

Terug naar hoofdpagina

 

Naar Facebook

NAAR ARCHIEVEN

Dit artikel werd overgenomen door ‘express business

Jean-Pierre - pic jeanpierrevanrossem.com
Jean-Pierre – pic jeanpierrevanrossem.com

Ook de bank had het geld van zijn clientèle gewaagd in de avonturen van kleurrijke ondernemers. Ooit stond ik naast één van hen aan de toog van de Vlaamse managersclub in Brussel, ‘De Warande’. Het was die met die grote sigaren, die ooit in Antwerpen begonnen was met een frietkot. Daarna had hij het licht gezien in verband met handel in videocassettes, en ja hoor de bank overlaadde hem dra met durfkapitaal vergezeld van de dwingende boodschap: “laat het maar goed vooruitgaan met die handel, want onze investeerders willen hun geld terug in honderdvoud”. “En wij pikken daar dikke graankorrels van mee” had erachter gekund.

Terug naar hoofdpagina

Een handje helpen? Dat konden de bankiers ook goed. In afwachting dat de bedrijfsboeken hoge winstcurven lieten opschrijven – en dat duurde meestal tergend lang of kwam nooit – mocht je in dat tijdgewricht ook al de “goodwill waarde” opblazen via een beurshype. En als de ondernemer in kwestie nog niet klaar was voor een beursnotering, vermocht de bank – tegen de regels in – al eens wat van de cliënt zijn aandelen aan het loket verkopen. Durfkapitaal wordt in de regel gegeven aan ondernemers die durven, maar in dit geval bleek achteraf ook dat de bank ontzettend veel gedurfd had door vogels van allerlei pluimage te ondersteunen! En, zelf ook durfde regels aan de laars te lappen. Meer dan vaak liep het slecht af met het investeringsdossier.

Met zijn toenmalige echtgenote - pic krimineel.com
Met zijn toenmalige echtgenote – pic krimineel.com

Dat waren de tijden. En JPVR is daar een kind van. En in 1991 belandde hij in de cel voor fraude en meer van dat fraais. Een jaar eerder stonden de broers Parisis voor de rechtbank in Gent.

Terug naar hoofdpagina

Daarom, Otto-Jan van de ‘Ideale Wereld’ op CANVAS, stoorde ik me een beetje aan je onbevangen bewondering voor de man die eerder deze week bij jou in de studio zat. Je leek je enkel te focussen op JPVR als dwarsligger, maar was het dat alleen maar. Er waren dus ook criminele feiten. Maar, inderdaad, zoals hij zelf ooit zei “om het systeem naar de kloten te helpen”, en voor de goegemeente had hij die Robin Hood kant – het Hof en de Geldboer heeft hij gekloot.

Tegelijk schrok ik ook hoe snel de tijd verglijdt. JPVR zag ik voor het eerst als een oud mannetje. Zijn mentale pit bleef echter overeind, maar de daadkracht van weleer is grotendeels vergaan.

Men heeft het fatsoen om oude mannetjes niet lastig te vallen met de vervelende kanten aan hun verleden.  Zo ook ik niet. Hij heeft best wat hooi op zijn vork genomen, die JPVR. En een luis in de pels was hij zeker niet alleen in ondernemersland. Lees er zijn biografie er maar op na. Neem de korte schets uit Knack Focus.

Zijn jongensachtige rebelsheid mocht bij momenten neigen naar een Robin Hood figuur, toch heeft hij mij nooit kunnen overtuigen van zijn waarachtigheid. Ook niet toen hij het politieke jasje aantrok. Had hij dan een geloofwaardig alternatief voor datgene dat hij “naar de kloten” wou helpen? Wou hij zich links profileren omdat dit hem op dat moment enige beschutting gaf? Wat mij betreft was hij gewoon a rebel without a cause.

Terug naar hoofdpagina

En ja, hij heeft ook nog een indrukwekkend aantal boeken geschreven. Zo ook pende hij zijn biografie neer tijdens zijn gevangenschap: ‘Dag van de nachtschade’.

Wie naar psychologische drijfveren voor balorigheid en rebelsheid zoekt, moet eens het boek lezen dat zijn vader Jan VR over hem schreef, uitgegeven bij Hadewijch, in 1992, ‘Jean-Pierre van Rossem: leven met een genie’. Lees alvast de essentie in een editie van HLN van vorig jaar.

Ik heb het boek meteen na publicatie gelezen. Wat die vader, spoorwegbediende, daarin vertelde heeft me heel erg aangegrepen . Was JPVR als volwassene de koning van de Zwitserse zwartrekening, dan was hij als jongentje op een bepaald moment het kind van de rekening, tout court. Een hele pijnlijke, belastende rekening. Mededogen is op zijn plaats.

Bij jou in de studio verklaarde hij in de toekomst nooit meer op televisie te zullen komen, Otto-Jan. Dit betekent dat jij en je programma mooi een historisch moment beleefden! Je ving in je camera de laatste publieke krimp van een, nog voor zijn heengaan, legendarisch figuur.

Laten we onze ziel laven aan de laatste woorden van JPVR in een interview op de blog van ‘krimineel.com’ van drie jaar geleden: “En al heb ik geen rooie kluit meer, ik ben veel gelukkiger dan toen. Pas nu beleef ik gouden tijden!” F.D.

Terug naar hoofdpagina

 

Lees ook op deze blog:

persblog.be extra – Gentse Entrepreneur

VERHALEN & OPINIE in 2016 – ARTIKELOVERZICHT
VERHALEN EN OPINIE in 2016-2017 – ARTIKELOVERZICHT