persblog.be – Verhalen uit en over Gent – naar hoofdpagina
En er zijn pleinen met een curieuze naam. Vaak is de naam-geving te verklaren, soms ook niet. Overigens lijdt het stadsbestuur niet aan ‘pleinvrees’ – in de zin dat de drift om pleintjes te creëren altijd sterk aanwezig is geweest.
Ze liggen opeen gepakt:
Aan ’t Zuid liggen het Graaf van Vlaanderenplein, het Woodrow Wilsonplein, maar ook het Frankrijkplein dat het beboomde hoekje bij de Muinkschelde vult en waar het standbeeld van Edward Anseele de stadsduiven trotseert. Het stadsbestuur deed haar best om de ruimte in zoveel mogelijk pleinen te ‘verkavelen’, wat bij de doorsnee Gentenaar en bezoeker tot enige verwarring leidt.
Vandaar de verzamel-naam “’t Zuid” meer gangbaar is om naar de ruimte te verwijzen dan de namen van de individuele pleinen. De benaming “’t Zuid” spruit overigens voort uit het feit dat daar in Gent ooit een Zuidstation heeft gestaan, een zogenaamde terminus zoals in Antwerpen Centraal. De Zuidstationstraat herinnert ons nog aan dit feit, alsook het langgerekte Koning Albertpark, dat vroeger de bedding van de sporen was. Net zoals in Antwerpen, lag verderop de Gentse dierentuin. Die sloot in 1905. In 1931 verdween ook het station.
De ruimte rond het Stadhuis spant de kroon voor wat betreft de pleintjesverkavelingsdrift in Gent. Daar liggen aan elkaar vastgeklonken: het Goudenleeuwplein, het Emile Braunplein, de Poeljemarkt en de Botermarkt.
Het Goudenleeuw plein kan verwijzen naar de 17e eeuwse admiraal Willem Joseph Van Ghent die o.a. een fregat aanvoer, genoemd de ‘Gouden Leeuw’, en die een belangrijke rol speelde in de rol tussen de Zeven Provinciën en Engeland. Het begon zijn carrière in het regiment van graaf Van Hoorne – Oranjegezind en door de Spanjaarden in Brussel onthoofd, maar eerst opgesloten in het Spaans kasteel in Gent. Hoewel, Van Ghendt onleende zijn naam aan een Noord-Nederlands kasteel, alwaar hij geboren was. Misschien weet iemand een betere verklaring voor de naam van het plein. Terzijde: het wapenschild van Gent draagt een zilveren leeuw. Emile Braun was een legendarische Gentse politicus. Burgemeester onder de wereldtentoonstelling van Gent in 1913 en gedeporteerd tijdens WOI.
Ze zijn slechts een voorschoot groot:
Het Romain Deconinckplein is een slechts een hap uit het voetpad voor de Minardschouwburg, waar volkstheatermaker Romain Deconinck zijn professionele leven sleet – dat overigens quasi naadloos overging in zijn privéleven.
Het Grootkanonplein, waar het kanon de ‘Dulle Griet’ pronkt – het kanon dat in 1578 in Gent gebruikt werd in de strijd tegen de Spanjaarden – vormt slechts een hoekje aan de Leie-oever bij de Lange Munt.
Ze hebben een curieuze naam:
Het Bataviaplein ligt in de buurt van het rectoraat van UGent, ofte UFO, vlak tegenover de Plateaustraat. Batavia was de hoofdstad van Nederlands Indië, het huidige Indonesië. Het was tegelijk de hoofdstek van de VOC in Azië, én de naam van een van haar schepen. De in Antwerpen geboren schipper François Pelsaert was er gezagvoerder van. Wat de relatie van schip of schipper met Gent zou zijn, blijft een raadsel. Wie meer weet, kan die kennis delen via Facebook.
Het Spaanskasteelplein ligt in Sint-Baafsdorp, vlakbij de Sint-Baafsabdij. In 1540 bouwden de Spaanse bezetters een kasteel tegen de abdij, die daardoor ook gedeeltelijk afgebroken werd. De graven van Egmont en Hoorn zaten er in “voorarrest”. In 1834 verdween het laatste restje van het Spaanse kasteel onder de sloophamer.
Het Rerum Novarumplein ontleent haar naam aan een gewichtig pauselijk document uit 1891, dat handelde over de situatie van de arbeidersklasse.
Het Kaatsspelplein – is de naam van het plein in het Patershol. De naam is identiek aan het plein in Brussel waar de vlooienmarkt gehouden wordt… Zij het dat het plein in Brussel enkel in het Frans ‘Place du Jeu de Balle’ heet, maar in het Vlaams dan weer Vossenplein genoemd wordt. God weet waarom.
Het Acht Meiplein ligt in het Koning Albertpark, ook wel bekend als het Zuidpark. 8 mei markeert het einde van WOII. Een monumentaal gedenkteken kenmerkt de plek.
Het Geraard de Duivelhof bevindt zich aan de voet van het Duivelsteen, bij Limburgstraat, in de nabijheid van de Sint-Baafskathedraal. Geraard de Duivel, of Geerard Villain, leefde als zoon van de burggraaf als ridder in de 13e eeuw en erfde het steen bij de Reep van zijn vader.
Het Duivelhof wordt gedomineerd door het beeld van Geo Verbanck, dat hij ter ere van Huberto en Johanni van Eyck maakte.
Overigens houdt het Gentse stadsbestuur van het creëren van nieuwe pleinen. Het lijdt, in die zin, helemaal niet aan pleinvrees. F.D.
Lees ook op deze blog:
Lees ook in het archief 2015 van deze blog:
Wie wist dat Gent de mooiste stad ter wereld is?
Het Louis Van Houtteplein had het pleintje kunnen heten – daar in Gentbrugge. De plek waar het standbeeld werd opgericht ter ere van de vergeten burgemeester van Gentbrugge – ook activist tijdens de Belgische onafhankelijkheidstrijd – vormt een pleintje, maar dit draagt die naam niet. Het monument staat temidden op de Louis Van Houttestraat. Het staat er verloren eigenlijk. Maar in een stad die begin de 19e eeuw overwegend Orangistisch was, hoeft dit niet te verbazen. Metdepenningen staat op een veel prominentere plek in de stad!
Het Dracunaplein – aan de rand van de Bloemekeswijk –is qua naamgeving een compleet mysterie. We vonden geen verklaring. Misschien weet iemand er een? Reageren kan via Facebook.