persblog.be – Verhalen uit en over Gent – naar hoofdpagina
‘Instituut voor Nucleaire Wetenschappen, UGent campus Proeftuin’
STAD – 16 augustus 2024 – Je woont in de buurt, en je komt soms met de wagen in het containerpark, bij het afvalverwerkingsbedrijf ‘IVAGO’, om er afgedankte spullen te brengen. Je rijdt de Proeftuinstraat in, maar je rijdt ze nooit tot op het eind uit, want halverwege sla je rechts af naar het containerpark.
Rij je de Proeftuinstraat wél uit – zoals wij dit recent deden – dan kom je aan het eind bij een beveiligd hekken, daar waar je het nooit zou vermoed hebben.
Het hekken schermt een groot gebouw af dat bij de autostrade E17 ligt, zowat tussen afrit UZ en afrit Gentbrugge.
Het betreft ‘Campus Proeftuin’… een banner wappert de boodschap in je gezichtsveld. Het gebouw is van UGent, en gezien de beveliging is hier heel wat aan de hand… Of niet?
Het gaat over het ‘Instituut voor Nucleaire Wetenschappen’, hetgeen meteen stralingsgevaar doet vrezen. Kijk, daar hangt een officieel aanplakbiljet bij het hekken, dat aangeeft dat de Belgische “nucleaire waakhond” ‘FANC‘ eind vorig jaar nog een vergunning verleende voor “het uitbaten van hoogactieve ingekapselde bronnen (…)”. Uit de bijlagen van het biljet blijkt dat het gaat over o.a. “stralentoestellen”… Tomografie is één van de toepassingen…
Onder tomografie wordt verstaan: het op non-invasieve wijze maken van een tweedimensionale afbeelding die een doorsnede weergeeft van een driedimensionaal object. In de geneeskundige diagnostiek kunnen beeldvormende technieken worden gebruikt om op non-invasieve wijze dunne doorsnedes van het lichaam of van een lichaamsdeel te maken. Dit leren we bij Wikipedia
Op de webstek van het UGent leren we dat het gebouw er kwam in 1965. In den beginne stonden daar zgn. ‘LINACS’ toestellen. Dit zijn middelkrachtige deeltjesversnellers. De deeltjesversneller maakt snelle neutronen aan en vuurt deze af in het hart van de reactorkern.
Eerder “bouwde het Gentse laboratorium al in 1953 haar eigen lineaire accelerator (LINAC 1) of deeltjesversneller die elektronen op zeer hoge snelheid brengt en doet botsen met atomen op een trefplaat. De energie die bij de botsing vrijkomt vormt gammastralen die kunnen gebruikt worden om zeer kleine deeltjes zoals microben, zichtbaar te maken.” Dixit de webstek.
Dit lab “is geëvolueerd naar het interdisciplinaire Centre for X-ray Tomography (UGCT). De X-stralen die het nodig heeft voor haar onderzoek hoeft het (…) niet meer zelf op te wekken, maar kan het (…) kopen in de vorm van buisjes.”
Fundamenteel onderzoek naar het gedrag van atomenkernen of de splitsing van isotopen gebeurt er al lang niet meer.
Dosimetrie
“Het laatste onderzoeksdomein dat beroep deed op de LINACS, was dat van de dosimetrie, de geneeskundige tak die zich bezig houdt met stralingstherapie. Het principe is dat materialen via bestraling betere eigenschappen krijgen: zo zijn er gels die de geneesmiddelen geleidelijk afgeven, kunnen kunstoogbollen worden gesteriliseerd, maar ook computerchips, onkruid en voedsel kunnen bestraald worden.
De groep ‘dosimetrie’ verbonden aan het ‘Labo voor Kernfysica’ was niet groot. Ze creëerde wel de radonkaart van België met daarop de radonstraling, een natuurlijke radioactiviteit van de lucht. De groep paste jarenlang een succesvolle behandeling toe tegen botkanker: terwijl de patiënt op de operatietafel in het UZ wachtte, werd een botfragment bestraald en daarna weer ingeplant. Sinds 1968 beschikt ook het UZ een state of the art ingerichte ‘Kliniek voor Radiotherapie en Kerngeneeskunde’ aan het ‘Instituut voor Gezwelziekten’. De infrastructuur wordt gebruikt voor klinisch onderzoek van de patiënten maar ook wetenschappelijke onderzoek met isotopen of radioactieve merkers. De groep ‘Dosimetrie’ heeft tot in de jaren 2010 en als laatste gebruikt gemaakt van de LINAC 3.”
In 2015 kwam de ontmanteling van de kernreactor.
Geen vuiltje aan de lucht dus, daar bij dat vreemd gebouw op een afgelegen plek. Zelfs de hemel boven het gebouw zag er niet al te stralend uit. 😉
Lees ook op deze blog:
Lees ook op deze blog:
