persblog.be – Verhalen uit en over Gent – naar hoofdpagina
Gezouten & gefrituurde erwten ofte ‘kaviaar van het volk’
VOLK – 04 maart 2025 – Antoinette Vandeputte verkocht ‘kroakemandels’ tot haar dood in 2005. Eigenlijk gingen de verkoopsters leuren in de cafés…
“Kroakamandel , werd ook (…) kaviaar van het volk genoemd . Caféhouders zagen de verkopers graag afkomen , want van het eten van die kroakamandel kreeg je dorst . Een van de bekenste verkoopster was Antoinette Vandeputte, geboren te Ledeberg op 21 april 1934 en overleden op 13 juli 2005. Zij verkocht 25 jaar ambachtelijke kroakamandels op de Gentse feesten”. Dixit Jean-paul Dhossche in facebookgroep ‘Gent in oude foto’s en afbeeldingen‘.
Deze kleurenfoto van het amandelwijveke is eigendom van ‘Het Laatste Nieuws’. Hij werd gemaakt in de cafetaria van het “Hospiceken“.
Antoinette was niet enkel de bekendste, het was ook de laatste verkoopster van ‘kroakemandels’. Dany De Backer bracht de foto aan in facebookgroep ‘Ge zijt van Gent als ge…‘ Hij gaf daarbij aan dat Josephine Baeyens de laatste verkoopster zou geweest zijn. Josephine is een dochter van Marie Ysebaert. Ze is in het voorjaar 2017 overleden. Zij is de laatste overlevende verkoopster geweest, echter niet de laatste verkoopster.
Zo zit de vork aan de steel:
We lezen in ‘Oostvlaamse Zanten’ uit 2001 dat de eerste verkoopster van ‘kroakemandels’ Marie Ysebaert moet geweest zijn. “Haar dochters Clarisse Devaere en Josephine Baeyens hebben het beroep verder uitgeoefend” zo staat er.
De verkoopster van de volgende generatie was Antoinette Vandeputte. Ze verkocht vanaf 1980 tot tot 2005. Ze wordt afgebeeld als reus. De inhuldiging van de reuzin gebeurde tijdens de stoet van de Gentse feesten op 14 juli 1990.
Dany De Backer bracht ook een oude foto in zwartwit. Dany: “Misschien was dit wel Josephine haar moeder [Marie Ysebaert], of grootmoeder? Eind jaren 1800. Op de foor Gentse kroakemandels verkopen.”
Antoinette Vandeputte stond ook bekend als ‘Nitte Kroakamandel’. De ‘Gazette v.d. Gentsche Sosseteit‘ – door middel van haar prezedent Eddy Levis – bracht een foto uit 1990 toen Antoinette geëerd werd. Ze ontving een “Handsje”, dit is een award die het genootschap uitreikt.
Eddy citeert Antoinette over het veelbesproken recept: “Goe veur een half uurke sneukele. D’ Engelsch’ îrweete worde gewasschen en gewîekt, gedurende een uur-en-half, en twie uure in de roapolie gebakke. Ge moe er bij blijve. ’t Geheim zit hem in een goei handelijnge, want da moakt een gruut verschil of dan ze teege den blafond sprijnge, dan wel dadd’ îrweetsoepe krijgt… Ze moete goe krokant zijn en nie vet. Veural meugd’ er eu valsche tande nie op breeke!“.
Jacky en Marina van café ‘Folklore’ zetten de traditie voort. Dit komt aan bod in het filmpje dat werd gemaakt over de oudste cafés in Gent: ‘Tournée Staminee‘ van ‘Teir Producties’.
In de site ‘melissariems‘ lezen we uit de mond van cafébaas Jacques Verdegem van café ‘Folklore’: “In 2005 is ze [Antoinette] overleden. Ik dacht dat de traditie zou verloren gaan. Drie maanden later bracht de dochter van Antoinette een verzegelde envelop. In die envelop zat een briefje waarin ze het recept van haar moeder overhandigde aan ons. Zoals ik Antoinette heb beloofd, zetten we haar traditie verder.”
Jo Vieuxtemps zette nog een prent van kroakemandelverkoopster Antoinette op facebookgroep ‘Dat és mijn Gent’. Die prent blijkt afkomstig van tekenaar Leo De Budt, bekend van zijn stripheld ‘Thomas Pips’.
Dit weten we van Eddy Levis, de voorzitter van de ‘Gentsche Sosseteit’. Hij toont nog een andere afbeelding: ’t Pupke van Antoinette Kroakamandel’ uit puppentheoater ‘MAGIE‘.
VD William, beheerder van facebookgroep ‘Dat és mijn Gent‘ heeft er zelfs een gedicht over geschreven!
Het ‘Antoinette Vandeputtepad‘ is naar de laatste ‘kroakemandelverkoopster’ genoemd en ligt in de buurt van de Frans Van Ryhovelaan.
Bekijk ook op deze blog:
Lees ook op deze blog:
