STAD – Boeketje kanaaldorpen


header copie - aangepast persblog.be - kopie (2)persblog.be – Verhalen uit en over Gent – naar hoofdpagina

STAD – 25 mei 2025We bezochten enkele kanaaldorpen langsheen het ‘Kanaal Gent-Terneuzen’. De Gentse kanaaldorpen bestaan uit Sint-Kruis-Winkel, Mendonk, Desteldonk en Terdonk.

Desteldonk

“Desteldonk is te identificeren als een kanaalgemeente ten oosten van het kanaal Gent-Terneuzen. Op het grondgebied van Desteldonk verwijzen archeologische vondsten op menselijke aanwezigheid in de Midden-Steentijd. Het dorp wordt bepaald door de kerk. De oudste gegevens klimmen op tot de 14de eeuw.” Ontdek méér over dit kanaaldorp in de blog

Sint-Kruis-Winkel

“Traditioneel wordt de naam Winkel in verband gebracht met een hoek in de Riemse heide ten noorden van Gent. De ontginning van dit heidegebied geschiedde vanuit Uithoven. Dit ontginningscentrum hing af van de abdij van de Kloosterorde Cisterciënzers die in het begin van de 13de eeuw in het naburige Doornzele werd gesticht.” Ontdek méér over dit kanaaldorp in de blog

Mendonk

“Mendonk is een kanaaldorp waarvan de geschiedenis tot heel ver in de tijd teruggaat. Op de zandrug langsheen de Kale-Durme verbleven al mensen in de Midden-Steentijd. Het toponiem Mendonk wijst op een Merovingische oorsprong, die in 694 als ‘Medmedung’ wordt vermeld. Tot aan het eind van het ‘Ancien Regime’ behoorde Mendonk tot de bezittingen van het Gandaklooster, later van de Sint-Baafsabdij en sinds de 16de eeuw van het bisdom Gent. De Bavokerk in het huidige centrum van het dorp wordt vaak in verband gebracht met de kluis waar Bavo verbleef, overleed en eerst begraven werd vooraleer hij opnieuw in het Gandaklooster (latere Sint-Baafsabdij) werd bijgezet.” Ontdek méér over dit kanaaldorp in de blog

Terdonk

“Ter Donk behoorde vroeger tot de gemeente Kluizen, thans gefusioneerd met randgemeente Evergem. [Thans ligt de gemeente op het grondgebied Gent].  Topografisch worden de oudste nederzettingskernen in belangrijke mate bepaald door de Durme-Kalevallei en vooral door de hogere zandige kouterrug ten noorden daarvan. In zoverre thans bekend, trokken beide menselijke bewoning aan van in de Steentijden.” Ontdek méér over dit kanaaldorp in de blog

 

pic Google Maps (uitklikbaar)

Ook Doornzele, Kluizen, Zaffelare, Rieme en Langerbrugge maken deel uit van de kanaalzone, echter niet van het Gentse grondgebied.

Gent en de zee

“De eerste poging tot het graven van een zeekanaal werd ondernomen in 1251 met het Lievekanaal van Gent naar Damme, dat toen aan het Zwin gelegen was. Maar het Zwin verzandde en het Lievekanaal had tegen het einde van de 15de eeuw vrijwel alle betekenis verloren.

De Lieve ter hoogte van de Sporthal van ‘Higro’ aan de Industrieweg in Wondelgem. Lees over de Lieve op deze blog

In 1547 was er een tweede poging [onder inmpuls van keizer Karel] met het graven van de Sassevaart die een drukke handelsroute werd. Maar in de zestiende eeuw betekenden de Godsdienstoorlogen het einde van de scheepvaart op de Sassevaart omdat de Westerschelde en alle daarop aansluitende waterwegen gesloten werden voor alle verkeer.

Een volgende poging kwam er met het kanaal Gent-Brugge-Oostende dat gegraven werd in de zeventiende eeuw (1618-1623). [In Gent wordt het kanaal ‘Brugse Vaart’ genoemd. Het kwam er onder de Spaanse landvoogdes Isabella. Het kanaal werd bevaren door vrachtschepen, maar ook door het passagiersschip de ‘Barge‘. Met de komst van een spoorlijn verminderde het belang van het kanaal.]

 

Schilderij: De Sassevaart in 1827. Start uitgraven kanaal naar Terneuzen – pic Waar is de tijd

Uiteindelijk werd het huidige kanaal Gent-Terneuzen gegraven in de 19de eeuw onder het bewind van Willem I, Koning der Nederlanden. In 1822 werd het definitieve plan goedgekeurd en in 1827 konden de werken worden gestart. Naarmate het scheepvaartverkeer en de havenactiviteiten toenamen, werd het zeekanaal uitgebreid.” Bron: ‘Stad Gent

 

Terug naar hoofdpagina

 

Naar Facebook

Lees ook op deze blog:

STAD – ARTIKELOVERZICHT 2025