persblog.be – Verhalen uit en over Gent – naar hoofdpagina
DE JAREN ’90 UIT DE ARCHIEFDOZEN GEHAALD
EVENT – 30 oktober 2023 – Thuiscomputer, internet, gsm, discotheken, geweldige muziek, tv-belspelletjes, montignaccen en de pizzakoerier. Dat waren de jaren ’90.
De tentoonstelling over de jaren negentig in het ‘Huis van Alijn’ inspireerden ons tot onderstaand artikel. Ons enthoesiasme zorgde ervoor dat we in onze commentaren verder gingen dan wat de tentoonstelling in het ‘Huis van Alijn’ ons leerde.
De wereld, ons landje, media, muziek & entertainment, eten, mode, speelgoed… Het komt aan bod in de tentoonstelling over de jaren negentig in het ‘Huis van Alijn’ die nog loopt tot 21 april 2024.
De wereld was nog niet goed bekomen van de val van ‘De Berlijnse Muur’, vlak voor dit decennium aanbrak (1989), of daar stierf koning Boudewijn (1993) en daar werd Marc Dutroux ontmaskerd (1996).
Positief was dat de ingeweken Gentenaar Dirk Dries David Damiaan ‘burggraaf’ Frimout in 1992 de eerste Belg in de ruimte werd. Je ziet hem met scribent op de foto.
ETEN
Eetgewoonten veranderden niet ten gronde, maar kregen aanvulling van de steeds populair wordende pizzakoerier die (nog altijd) ten huize levert. In Gent was ‘Pizza Roma‘ booming in de jaren ’90. Haar brommertjes zwermden uit vanaf de Hoogstraat.
Steeds in Gent wordt ‘Amadeus‘ in het Patershol razend populair. “Bourgondisch ribbetjesrestaurant met een interieur uit de jaren ’20 en ’30, obligatoire vichy-tafelkleedjes en nostalgische prullaria alom.” Dixit ‘Visit Gent‘.
Thuis werden meer diepvriesproducten gebruikt. Bioproducten stonden volop in de kijker, maar waren dan nog pokkeduur. Dieetgoeroe Michel Montignac lag op menig vrouwentong, in het vooruitzicht van een zomervakantie op het strand. Het buikje moest weg, of toch wat inzakken, wegens de nakende dracht van de bikini op het zand, weet je wel. Montignaccen werd een werkwoord. Weekbladen als ‘Flair’ en ‘Libelle’ bulkten van de dieettips.
MODE
Grappig is dat de mode van toen vandaag opnieuw ingang lijkt te vinden bij de jeugd.
MUZIEK
Er stonden ook onsterfelijke bands op hun hoogtepunt, zoals bv. ‘Nirvana‘. De groep genoot in 1991 een eerste groot succes met de single ‘Smells Like Teen Spirit‘; Overigens zou frontman Kurt Cobain uitgroeien tot een legende bij leven. Dat leven duurde niet lang. In april 1994 maakte hij op 27-jarige leeftijd een einde aan zijn leven.
Denken we ook aan ‘Metallica‘, met haar beklijvende ‘Nothing Else Matters‘…
Maar uiteraard ook aan ‘AC/DC‘, dat met ‘Thunderstruck‘ in september 1990 haar succes in de hitlijsten terug vond, na tanende jaren ’80.
Ook Michael Jackson kwam de jaren ’90 ingerold onder massief succes. “Eind 1991 volgde het album ‘Dangerous‘. Het album kwam op nummer 1 de albumhitlijsten binnen en werd in veel landen het snelst verkopende album aller tijden”. Michael domineerde de hele jaren ’90 met zijn vernieuwende dansjes en zijn zin voor choreografie en indrukwekkende podiumkunst.
Alle genoemde, en méér groepen, waren succesvol in de jaren negentig, al waren ze eerder ontstaan. Muziekkenners zullen het ook nog willen hebben over ‘Electronic Dance’ en ‘House’, maar dit zou ons te ver leiden.
Muziek werd op CD geperst, en plakte niet meer op vinyl. Dit betkent ook dat de platenhoes (met haar artistieke mogelijkheden) verdween. Vandaag zien we die weer volop tevoorschijn komen.
Muziek werd heel intens beleefd in de talrijke uitgaansmogelijkheden die er voor de jeugd ontstonden, w.o. de discotheken: de Antwerpse ‘Zillion’, van welke nog niet zolang geleden een film werd geïntroduceerd, ‘La Rocca’ in Lier, en in eigen streek de ‘Boccaccio‘ in Destelbergen.
Helaas ermee verbonden: het tijdperk werd ook gekenmerkt door de aanhoudende weekenddoden onder de jongeren, en door het gebruik van ‘XTC’, wat ook doden opleverde.
TV & RADIO
Méér buitenlandse televisiekanalen bereikten ons via de kabel, en in eigen land bewoog het medialandschap met o.a. de komst van ‘VT4‘ (vanaf 1 februari 1995). ‘VTM‘, ontstaan eind de jaren ’80, komt tot volle bloei. Wat hierna volgt, is niet bedoeld om afbreuk te doen aan de programmatie van de commerciële zender, maar: hoedanook zal het ‘Rad der Fortuin‘ onvergetelijk blijven. Samen met ‘Jambers‘ (1991-1998) overigens.
En in het algemeen: belspelletjes waarbij de kijker telefonisch moest reageren en een prijs kon winnen, waren op commerciële zenders schering en inslag.
En voor de radio: o.a. ‘Radio Donna‘ (vanaf 1992), dat intussen werd opgedoekt en opgevolgd werd door ‘MNM’.
Samen zorgt dit voor het populariseren van Amerikaanse soaps en series. Om ‘Friends‘ niet te noemen. 😉
Wat ons betreft mogen daar ook de typetjes van Chris Van den Durpel bij, zoals we ze kennen: ‘Kamiel Spiessens’, ‘Jimmy B’…
VEEL TOESTELLEN, NIET CONNECTEERBAAR
De jaren negentig kenmerken zich ook door het op de markt brengen van ontzettend voor soorten mediadragers, die … bij gebrek aan onderlinge standaardisering, alle apart functioneerden zonder uitwisselingsmogelijkheden.
Vandaag is alles digitaal te vinden en kan heel veel uitgewisseld worden aan schrift, woord, muziek, beeld… Toen stonden tv-toestellen, radio-toestellen, cassetterecorders, foto- en filmapparaten, etc. volledig los van elkaar. Computerdata werden dan nog opgeslagen op discs, foto’s stonden op papier
(de digitalisering zou traag op gang komen), muziek op CD’s of cassettes, tv-programma’s werden opgeslagen op videorecorders…
In het speelgoed kwamen veel stand alone apparaatjes op de markt waarop de kinderen spelletjes konden spelen, en die afschuwelijke elektronicageluidjes de kamer inslingerden als stond je op een ballenkraam op de kermis.
THUISCOMPUTER
De jaren negentig was voor de volwassenen het decennium waarin een PC in de huiskamer verscheen, samen met een printer, soms een fax. Voorheen was die enkel te vinden op het werk.
Voor de PC-technologie: het grafische besturingssysteem van Microsoft (Windows) haalde de bovenhand op tal van aparte besturingssystemen, in vaktaal genoemd: proprietary systems.
Het maakte voor de gebruiker niet meer uit van welke PC-fabricant ze een toestel kochten: IBM, Olivetti, Siemens… Op slag werden de toestellen naamloos ofte clones – een typisch woord uit die tijd! Maar ook daar kwam kentering in. Opeens was ‘Compaq’ heel erg populair.
GSM
De jaren negentig waren uiteraard ook de jaren waarin de gsm zijn intrede deed.
Scribent kocht er een in 1994 en zal hierdoor allicht bij de pioniers in ons land horen. Dat de gebruikers keen waren om de gsm op allerlei momenten te gebruiken, hoorde je aan de telefoonconversaties (die plots schaamteloos in het publiek werden gevoerd!). In de begindagen hoorde je ze bezig, bv. op de trein, naar huis bellend om te informeren of “het eten nog nie gereed” was. 😀
Naarmate de jaren negentig vorderden, werd de ‘Nokia’ meer en meer populair. Maar dat was niet de enige.
INTERNET
Vergeten we het internet niet! Ook al werd Internet al in 1993 officieel opengesteld voor het groot publiek (voorheen werd het voorbehouden voor de overheid), slechts tegen het eind van de jaren negentig zouden we onze home PC aan het internet hangen. Menigeen herinnert zich allicht dat dit via een externe modem moest gebeuren. Die modem zette het digitaal signaal van de PC om in het analoge van de telefoonlijn.
Op het internet surfen was toen duur, want men moest betalen voor (toen nog) dure telefoonconnecties. Overigens kwamen in dit tijdperk slechts mondjesmaat goede browsers tot stand en was de content, ofte het aanbod, nog teleurstellend.
Hoewel sommigen hun best deden… Je kon apps vinden om muziek op je PC over te laden. Clandestien, d.w.z. zonder daarop auteursrechten te betalen.
Je kon de voorloper van facebook vinden: ‘Netlog’! De grondslag van die sociale netwerksite (toen: ‘ASL.TO’ en later ‘Redbox’) werd gelegd in 1999 door Toon Coppens, student UGent. Later kwam Lorenz Bogaert er bij.
“De site was wereldwijd beschikbaar in 40 talen en telde in augustus 2013 meer dan 106 miljoen accounts. ‘Netlog’ was gevestigd in Gent (België) en telde 40 werknemers.” Uit wikipedia. ‘Facebook’ zou pas in 2004 opgericht worden.
Alles bij elkaar: de wereld was vrij vrolijk en grotendeels gespaard van grote conflicten, afgezien van de oorlog in voormalig Joegoslavië.
De komst van de gsm (thans Smart phone of iPhone) en de PC (thans schootcomputer) hebben ons leven allicht blijvend veranderd.
Lees ook op deze blog:
EVENT/ STAD – “Met de pijp in de mond en de broek vol stront”
Lees ook op deze blog:
